خصوصيات فيزيكو شيميايي و كيفي ميوه برخي ژنوتيپ‌هاي برتر آلبالو (Prunus cerasus L.)

Fruit Physicochemical and Qualitative Characteristics of some Superior Sour Cherry (Prunus cerasus L.) Genotypes

ايران داراي تنوع نسبتاً بالايي از درختان آلبالو است و افزايش كيفيت ميوه اين درختان از اهداف به‌نژادي آن‌ها به حساب مي‌آيد. در اين پژوهش خصوصيات فيزيكو شيميايي و كيفي ميوه هشت ژنوتيپ انتخابي آلبالو كه از مناطق مختلف ايران جمع‌آوري شده بودند، در سال‌هاي 1390 و 1391 مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بين ژنوتيپ‌ها از نظر خصوصيات مختلف تفاوت وجود داشت. تجزيه به مولفه‌هاي اصلي صفات مورد بررسي را در سه گروه عاملي جاي داد كه مجموعاً 84 درصد از واريانس كل را توجيه كردند. تجزيه خوشه‌اي نيز بر اساس اين خصوصيات، ژنوتيپ‌ها را در سه گروه قرار داد كه در آن برخي ژنوتيپ‌هاي بومي ايران جدا از ارقام خارجي قرار گرفتند. قرار گرفتن ژنوتيپ‌هاي ايراني با ارقام خارجي در يك گروه نيز، نشان دهنده خواص فيزيكو شيميايي و كيفي بالاي ميوه اين ژنوتيپ‌ها بود، به طوري كه اين ژنوتيپ‌ها برتري‌هايي از قبيل بالا بودن وزن ميوه، سفتي، قرمزي رنگ، قند، اسيديته قابل تيتر، عطر و طعم و پانل تست را نشان دادند كه باعث شدند در موقعيت بهتري نسبت به ارقام شاهد خارجي قرار گيرند. بر اساس اين نتايج ژنوتيپ‌هاي KaThLaSSGe21، Hamedan، KaTaJo2Ge9، KrRIV4C20 و KaThLa3Ge23 خصوصيات فيزيكو شيميايي و كيفي ميوه بهتري داشتند و مي‌توانند به عنوان ژنوتيپ‌هاي اميدبخش براي ارزيابي‌هاي بعدي و تكميلي در برنامه‌هاي به‌نژادي آلبالو جهت معرفي رقم مورد توجه قرار گيرند.

Iran has rich cherry germplasm resources and increasing the fruit quality of these trees is the goal of their breeding programs. In this study, fruit physicochemical and qualitative characteristics of 8 selected sour cherry genotypes which were collected from different regions of Iran, were investigated during 2011 and 2012. The results showed that genotype had significant effect on the studied characteristics and there were differences among genotypes in terms of different characteristics. PCA analysis indicated that the studied characters located in three components that explained 84% of the total variability observed. According to the cluster analysis, genotypes were divided into three clusters that some Iranian superior sour cherry genotypes were separated from foreign cultivars. Standing of Iranian and foreign genotypes in a same cluster is an indication of high fruit physicochemical and qualitative characteristics of these genotypes. It can be claimed that these genotypes are superior in terms of properties such as high weight, firmness, red color, total sugar, TA and flavor and panel test that has resulted in a better position in ranking than improved genotypes. According to the results, genotypes KaThLaSSGe21, Hamedan, KaTaJo2Ge9, KrRIV4C20 and KaThLa3Ge23 had better fruit physicochemical and qualitative characteristics than other genotypes, so they can be considered as promising genotypes for further evaluations of sour cherry breeding programs and new cultivar release programs.