در آمدي بر طراحي بازي­هاي آموزشي- رايانه اي با رويكرد زبان شناختي درحيطه اختلالات ويژه يادگيري

An introduction to designing educational-computer games with the linguistics approach in the area of disorders especially in learning

هدف اين مقاله بررسی جايگاه بازی های رايانه­ای با رويكرد زبان شناختی درهوشمندسازی مدارس برای دانش­آموزان اختلالات ويژه يادگيری با تمركز بر اختلال خواندن می باشد. مولفان مي­كوشند با اتخاذ رويكردی مبتنی بر پژوهش و توسعه و با استفاده از تجارب آموزشی و توان‌بخشی خود و همكاران، ضمن احراز ضرورت توليد و به كارگيری نرم افزارهای كاربردی در هوشمند سازی مدارس برای دانش آموزان دارای اختلالات ويژه خواندن و با تبيين جايگاه نرم افزارها و بازی آموزشی - رايانه ای تخصصی در مسير ارايه خدمات و مداخلات تخصصی در حيطه اختلالات يادگيری در مدارس هوشمند، مسير طراحی و كاربردسازی نرم افزار بازی های رايانه ای مبتنی بر رويكرد زبان شناسی را تشريح نموده و چالش­ها و راهكارهای تلفيق آموزش و توا­ن­بخشی اختلالات خواندن با بازي­های رايانه­ای هدفمند و تخصصی را مورد بحث و واكاوی قرار مي­دهند. هوشمندسازی مدارس و استفاده از نرم افزارهای كاربردی در سطح مدارس جهت گيری نوينی است كه در سال های اخير از دغدغه­های اصلی متوليان نظام تعليم وتربيت ايران وبسياری از كشورهای ديگر محسوب می شود.در اين ميان تجهيز مدارس به نرم افزارهای توان­بخشی و آموزشی سودمند برای دانش آموزان دارای نيازهای ويژه چالش مضاعفی است كه نيازمند تعامل متخصصان آموزش و توان­بخشی با متخصصان علوم رايانه و رسانه­های نوين آموزشی است. از ميان كودكان دارای نيازهای ويژه ،دانش آموزان دارای اختلالات ويژه يادگيری ، گروه قابل­توجهی هستند كه در مدارس عادی در حال تحصيل می باشند و ارايه خدمات توان بخشی و آموزش ويژه همواره آنها را با محدوديت­ها و آسيب­هايی مواجه ساخته است از جمله آن­كه برنامه­های ترميمی و جبرانی آن­ها نيازمند فعاليت های تخصصی بين رشته ای و نيازمند صرف هزينه ،‌اختصاص معلم تخصصی و خروج مكرر از كلاس درس است. اين در حالی است كه در مسير هوشمند سازی مدارس، به كارگيری فن­آوري­های نوين رايانه­ای مي­تواند ضمن به حداقل رساندن اين آسيب­ها و محدوديت­ها،‌ كارايی و ضريب بهبودی اختلالات را نيز افزايش دهد. شايان ذكر است بازي­های آموزشی رايانه­ای و نرم افزارهای كاربردی كه براساس نظريات نوين آسيب شناسی اختلالات يادگيری طراحی مي­شوند، قادرند مشكلات واج­شناختی و صرف ونحو و درك مطلب و سرعت خواندن دانش­آموزان دارای اختلال يادگيری را تحريك نموده و غنی سازند و در نتيجه به عنوان يك بسته كمك آموزشی در بستر مدرسه، دشواری و حجم فعاليت مربی آموزش ويژه و معلم مدارس عادی را مي­كاهد و فرصت تكرار و تمرين و مهارت­ورزی را در بستر بازی و سرگرمی برای دانش­آموز دارای اختلال يادگيری فراهم آورند.

The purpose of this article is to analyze the status of computer games with a linguistic approach in making schools smart for the students suffering from learning disorders with a focus on reading disorder. The authors will try to adopt an approach based on research and development and use their own and their colleagues’ educational and rehabilitation experiences. They also try to discuss the idea of using practical software in making schools smart for the students who suffer from reading disorder and by explaining the status of softwareʹs and educational-computer games geared towards specialized services in the area of learning disorders in smart schools in order to describe the designing and using the software for computer games in connection with linguistics and discuss the challenges and the strategies of learning and rehabilitation disorders in reading by taking advantage of computer games. Making schools smart and using functional software at the schools’ level is a new approach which has become one of the main concerns of Iran and some other countries’ guardians of education. Therefore, making schools equipped with useful rehabilitation and educational softwareʹs for students with special needs is an extra challenge that requires the interaction of the education and rehabilitation experts with the experts in computer sciences and new educational media.   Among children having special needs, there is a significant group who is studying in regular schools and presenting them with special educational and rehabilitional services makes it face limitations and harms. For example, their remedial and compensatory programs need. Technical activities and requires spending extra cost, hiring technical teacher and leaving the classroom repeatedly. And this is while in the direction of making schools smart, using new computer information technology can both minimize these damages and limitations and at the same time increase the efficiency and the improvement coefficiency of disorders.   It is important to mention that computer educational games and functional software that are designed based on the new ideas in pathology of learning disorders are able to solve problems of etymology, grammar, comprehension and reading speed in students having learning disorder and as a package of teaching aid in the schools to decrease the difficulties and the volume of the activities for both the special teacher and also the regular one. By doing so, the opportunity for repeating the exercises and teaching those skills disguised as computer games are provided for students suffering from learning disorder.