تحليل فقهي شخصيت حقوقي

The Islamic Jurisprudential Analysis of Legal Personality

شخصيت حقوقي يكي از مهم‌ترين مفاهيم حقوقي است كه گستره فراواني در زندگي اجتماعي امروز دارد. با توجه به اينكه حق و تكليف در فقه به مكلف نسبت داده شده و موضوع اين دانش فعل مكلف است و از سوي ديگر در دوران معاصر، موضوعات غير انساني جايگاه ويژه‌اي يافته و براي آن‌ها نقشي همانند نقش انسان در بسياري از حقوق و تكاليف در نظر گرفته شده است، اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا مي‌توان موضوع فقه را تعميم داد و شامل شخص حقوقي نيز دانست يا خير؟ به طور ويژه، آيا مالكيت از ويژگي‌هاي شخص حقيقي است يا شخص حقوقي نيز مي‌تواند مالك شود؟ به نظر مي‌رسد شخص حقوقي نيز همانند شخص حقيقي مي‌تواند موضوع حق و تكليف قرار گيرد و داراي اهليتي همانند اهليت تملك باشد. ضمن اينكه شخص حقوقي در فقه نيز داراي سابقه است و بعضي از موضوعات فقهي همانند جهات عامه را مي‌توان ذيل شخص حقوقي تحليل كرد و ادله‌اي را براي صحت و وجود شخص حقوقي در فقه اقامه نمود.

Legal personality is one of the most important legal concepts. It has a wide realm in the contemporary social life. With regarding to Islamic jurisprudence (fiqh) which rights and duties (obligations) are attributed to legally competent in Islamic law and the subject of this knowledge is the act of to legally competent and from the other side in the contemporary period non-human subjects have a special position and have considered roles like human’s role in most rights and duties (obligations). Can the subject of Islamic jurisprudence (fiqh) being generalized to legal persons or not? Specifically, is it (possession or owning) the specification of the natural person or can the legal person be owner (possessor)? It seems that legal persons like natural persons can be considered the subject of rights and duties (obligations) and has competence like the possessing -owning property- competence. Besides, the legal person in Islamic jurisprudence (fiqh) has been mentioned before and some of Islamic jurisprudential issues like public interest can be analyzed under the legal persons and stated reasons to the validity and existence of legal persons in Islamic jurisprudence (fiqh). Key words: Legal person, Legal personality, Public interest, Possession, Liability, The manner of wise men.