مقياس درصد همخوان‌هاي‌درست در كودكان فارسي زبان و ويژگي‌هاي روان‌سنجي آن

Percentage of Correct Consonants Persian Speaking Children and its Psychometric Features

هدف: درصد همخوان‌هاي درست يكي از شاخص هاي رشد مهارت هاي آوايي و واجي در كودكان طبيعي و كودكان مبتلا به اختلالات آوايي و واجي است كه از طريق نمونه گيري از گفتار بوسيله آزمون هاي تك‌كلمه يا گفتار پيوسته قابل اندازه گيري است. هدف از پژوهش حاضر، معرفي مقياس درصد همخوان هاي درست در كودكان فارسي زبان وگزارش ويژگي هاي روان سنجي آن است. روش: در اين پژوهش مقطعي با الگوي پژوهش بنياد، 387 دختر و پسر 3 تا 6 ساله يك زبانه فارسي‌زبان با روش نمونه گيري در دسترس از مهد كودك هايي واقع در شمال غرب شهر تهران انتخاب شدند. ابزار پژوهش براي اندازه گيري، مقياس درصد همخوان هاي درست از آزمون تصويري واجي بود كه روايي محتوايي آن به تاييد صاحب نظران آسيب شناس گفتار و زبان و زبان شناس رسيده بود. روايي افتراقي مقياس با مقايسه نمرات دو گروه مبتلا به اختلال واجي و بدون اختلال از طريق آزمون آماري تي مستقل و شواهد مويد روايي سازه از طريق تعيين همبستگي بين نمره درصد همخوان هاي درست و سن و پايايي آزمون با برآورد ضرايب همبستگي اسپيرمن، همساني درون طبقه اي و خطاي معيار اندازه‌گيري و ضريب تغييرات در آزمون- بازآزمون و دو بار نمره گذاري توسط دو ارزياب مستقل بررسي شد. يافته‌ها: نمره مقياس در دو گروه مبتلا به اختلالات واجي و بدون آن همچنين بين گروه هاي سني مختلف، تفاوت معنادار داشت (به ترتيب 001/0 > p و 05/0 > p) . ضرايب همبستگي پيرسون، همساني درون طبقه اي و خطاي معيار اندازه‌گيري براي آزمون- بازآزمون به ترتيب (8/0، 75/0، 7/2، 08/0) و براي دو بار نمره دهي به ترتيب (84/0، 90/0، 4/1، 08/0) بود.نتيجه‌گيري: بر اساس داده هاي مطالعه حاضر به نظر مي رسد كه مقياس درصد همخوان هاي درست مي‌تواند به عنوان يك ابزار روا و معتبر در بررسي توانايي تلفظي كودكان فارسي زبان در امور پژوهشي و باليني به كار گرفته شود.