مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تاثير محلول‌پاشي آخر فصل نيتروژن و پتاسيم بر تحمل به سرماي جوانه‌هاي خفته انگور ‘بيدانه سفيد’

چكيده فارسي :

تغذيه گياهان يكي از روش‌هاي عملي مقابله با سرما است كه باعث بهبود ذخيره‌هاي كربوهيدراتي و نيتروژني جوانه‌ها و بهبود ظرفيت تحمل به سرما در تاك‌ها مي‌شود. پژوهش حاضر با هدف ارزيابي اثر محلول‌پاشي آخر فصل اوره (0، 1 و 2%) و سولفات پتاسيم (0، 5/1 و 3%) بر تحمل به سرما، مقدار كربوهيدرات و پروتيين‌هاي محلول، پرولين و محتواي آب جوانه تاك‌ رقم ‘بيدانه سفيد’ انجام شد. بدين منظور در پايان تابستان سال 1391، محلول‌پاشي اوره در دو مرحله بعد از برداشت و سولفات پتاسيم در دو مرحله قبل و دو مرحله بعد از برداشت محصول روي تاك‌هاي 14 ساله واقع در ايستگاه تحقيقات انگور ملاير به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي انجام شد. پس از اعمال سرماي مصنوعي در آبان، دي و ارديبهشت ماه، تحمل به سرماي جوانه‌ها با روش نشت يوني اندازه‌گيري شد. اثر تغذيه اين عنصرهاي غذايي بر تحمل به سرماي تاك‌ها معني‌دار شد. بالاترين تحمل به سرما (C? 63/25- =LT50) و كم‌ترين تحمل (C? 50/19- =LT50) در دي ماه به ترتيب با تيمار سولفات پتاسيم 3% به تنهايي و يا در تركيب با سطح‌هاي اوره و تيمار اوره 2% بدون كاربرد سولفات پتاسيم مشاهده شد. همچنين سولفات پتاسيم به تنهايي يا در تركيب با غلظت‌هاي اوره منجر به افزايش بيشينه غلظت كربوهيدرات‌ها و پروتيين‌هاي محلول و پرولين شد. كمينه و بيشينه محتواي آب جوانه‌ها نيز به ترتيب در تاك‌هاي تيمار شده با سولفات پتاسيم (به ويژه غلظت 3%) و اوره به تنهايي مشاهده شد. اثرهاي تركيبي اين دو عنصر به ويژه در دي ماه، ضمن افزايش غلظت تنظيم كننده‌هاي اسمزي و كاهش محتواي آب جوانه باعث افزايش پايداري غشا و كاهش نشت يوني و در نهايت افزايش تحمل جوانه‌هاي تاك در برابر يخ‌زدگي شد. اين نتيجه‌ها نشان مي‌دهد كه تغذيه هم ‌زمان پتاسيم و نيتروژن مي‌تواند علاوه بر كاهش خسارت سرما در تاكستان‌ها، با بهبود ذخيره‌هاي كربوهيدراتي و نيتروژني جوانه‌ها به احتمال به تكامل بهتر آن‌ها كمك كند.