امر به معروف و نهي از منكر مبنايي براي مبارزه با رژيم طاغوت مباني فقهي و مواضع‌ آيت‌الله گلپايگاني ره

Enjoining Good and Forbidding Evil as the Basis of Struggle against Taghut (evil) Regime according to Ayatollah Golpaygani’s Fiqhi Principles

در فقه شيعه، براي مبارزه با طاغوت، مباني فقهي متعددي همچون جهاد، نفي سلطه كفار، امر به معروف و نهي از منكر و ضرورت تشكيل حكومت اسلامي مطرح شده است. امر به معروف و نهي از منكر، يكي از مهم‌ترين آنها است. در ديدگاه آيت‌الله گلپايگاني، امر به معروف و نهي از منكر، مبنايي براي مبارزه با رژيم طاغوت و براي برقراري حكومت اسلامي است. در اين پژوهش ابتدا به تبيين فقهي امر به معروف و نهي از منكر از نظر آيت‌الله گلپايگاني و سپس، با رويكردي تاريخي - تحليلي به تطبيق اين مباني بر مواضع ايشان از دهه چهل تا پيروزي انقلاب اسلامي پرداخته شده است. آيت‌الله گلپايگاني، با توجه به شرايط و مراتب امر به معروف و نهي از منكر، تلاش‌ مي‌كند ابتدا با نصيحت، منكرات رژيم پهلوي را تذكر ‌دهد و با توسعه دامنه منكرات و نيز با توجه به شرايط و مراتب امر به معروف و نهي از منكر، با اعمال انزجار از اعمال رژيم، آنها را محكوم مي‌كند. ايشان با اوج گرفتن مبارزات انقلابي در سال‌هاي 1356 و 1357،‌ بر بذل جان و مال براي اجراي احكام اسلام و برقراري نظام اسلامي، كه عالي‌ترين مراتب امر به معروف و نهي از منكر است، تاكيد كرده خواستار رسيدن به هدف نهايي، يعني اسقاط رژيم پهلوي و برقراري نظام اسلامي مي‌شوند.

Shi’a fiqh proposes several fiqhi principles for the struggle against taghut regime; such as jihad, rejection of infidels’ authority, the necessity of establishing Islamic government and, most importantly, enjoining good and forbidding evil. According to Ayatollah Golpaygani’s view, the principle of enjoining good and forbidding evil is the basis for the struggle and rise against the evil deeds of taghut regime and the establishment of Islamic government. The present paper, first, elaborates on the principle of enjoining good and forbidding evil in the light of Ayatollah Golpaygani’s fiqhi view. Then, it compares these principles with his stances for the period between 1341 solar and the victory of the Islamic Revolution, using a historical-analytical approach. Regarding the conditions and degrees of enjoining the good and forbidding evil, Ayatollah Golpaygani, first tried through cautionary words to attract peoples attention to the evil deeds of Pahlavi regime. Then when these evil deeds increased, he condemned the policy of the regime and showed his resentment towards it, taking into regard the conditions and stages of the principle of enjoining good and forbidding evil. At the climax of the revolutionary struggles from 1341 through 1357 solar, he emphasized on offering oneʹs life and property for the sake of enacting Islamic law and establishing Islamic system as the highest stage of enjoining good and forbidding evil, and called for the continuation of struggle to achieve the ultimate aim, that is, overthrowing Pahlavi regime and establishment of Islamic system.