تحليل بهره‌وري اقتصادي آب و كود نيتروژن درتوليد چاي با روش آبياري باراني

Economic productivity analysis of water and nitrogen fertilizer for tea production with sprinkler irrigation system

حفاظت از منابع آب و خاك از ضروري‌ترين اركان توليد در بخش كشاورزي و حفاظت زيست بوم است. لذا با توجه به محدوديت منابع آب و خاك، بررسي روش‌هاي بهينه‌سازي مصرف آب و كود در باغ‌هاي چاي از اهميت زيادي برخوردار است. در اين پژوهش، به منظور تحليل بهره‌وري اقتصادي آب و كود نيتروژن در آبياري باراني تكميلي باغ‌هاي چاي، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد‌شده نواري با شش سطح نيتروژن صفر، 100، 200، 300 ، 400 و 500 كيلوگرم نيتروژن در هكتار (N0 تا N5) و پنج سطح آبياري شامل آبياري كامل (I4)، آبياري ناقص (I1، I2 و I3) و سطح بدون آبياري (I0) در چهار تكرار طي سال‌هاي 1387 تا 1389 اجرا شد. نتايج نشان ‌داد كه بيشترين ميزان بهره‌وري اقتصادي آب و كود نيتروژن با انجام آبياري باراني تكميلي به ميزان 3424 مترمكعب و كاربرد 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار حاصل شد. افزايش و يا كاهش مقدار نيتروژن از مقدار توصيه شده در شرايط آبياري كامل سبب كاهش بهره‌وري اقتصادي آب و كود گرديد. بهترين بهره‌وري اقتصادي آب در سطوح آبياري ناقص مربوط به كاربرد 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار بود، ليكن بيشترين بهره‌وري اقتصادي كود در اين شرايط با كاربرد 100 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به‌دست آمد. در شرايط بدون آبياري (ديم) كاربرد 100 كيلوگرم نيتروژن در هكتار براي دستيابي به حداكثر بهره‌وري اقتصادي كود در باغ‌هاي چاي توصيه مي‌شود.

Conservation of soil and water resourcesis the most importantce factor in protection of ecosystem and agricultural product. Due to limited soil and water resources, methods that can optimize the use of water and fertilizer in tea farms are very important. In this study, to analyze theeconomic productivity of water and nitrogen fertilizer in supplemental irrigation in tea farms, split plot experiment, with six levels of 0, 100, 200, 300, 400 and 500 kg N ha-1 (N0 to N5) and five irrigation levels consisting of full irrigation (I4), deficit irrigation (I1, I2, I3) and no-irrigation (I0) in four replicates (2008-2010) were conducted. The Results indicated that the highest economic productivity of water and nitrogen fertilizer is obtained with supplemental sprinkler irrigation (3424 m3) and 200 kg N ha-1 application. Increase or decrease in the amount of nitrogen recommended in full irrigated, reduce economic productivity of water and fertilizer. The best economic productivity of water and fertilizer in deficit irrigation was obtained with application of 200 and 100 kg N ha-1, respectively. In rainfed or no irrigation condition, application of 100 kg N ha-1 can be recommended to achieve maximum economic productivity in tea farms.