بهينه‏‏سازي قفس صيد لابستر صخره‌اي خاردار (‏‏‏Panulirus homarus‏‏) در درياي عمان با تغيير در جانمايي و اندازه دريچه خروج

Modification of the escape vent of the pot for spiny rock lobster (Panulirushomarous) in terms of position and size, (Sistan&BalouchestanProvince _ IRAN)

اين تحقيق با هدف اصلاح و بازبيني دريچه خروج قفس لابستر (‏‏Panulirus homarus‏) به منظور تسهيل فرار لابستر‌هاي جوان و نابالغ از قفس (ميلي‏‏متر 70 ?طولكاراپاس) باتغيير در جانمايي و اندازه دريچه خروج در استخر‏‏هاي بتوني و مشابه با محيط طبيعي در پاييز سال 1389 انجام پذيرفت. محل اجراي تحقيق كارگاه تكثير مركز تحقيقات شيلات چابهار بود. ميانگين طول و عرض كاراپاس لابسترها به ترتيب 13/5 ± 56 و 93/4 ± 87/45 ميلي‏‏متر بود. تيمارهاي مورد بررسي در قالب 4 تيمار با تعبيه دريچه خروج با اندازه‌هاي 67، 71، 75 و 79 ميلي‏‏مترباارتفاع صفر از كف بر روي قفس بود. در اين طرح از قفس با دريچه خروج 76 ميلي‏‏مترباارتفاع 7 سانتي‏‏مترازكفقفسبهعنوانشاهداستفادهگرديد (قفس رايج صيد). در اين طرح دوره بررسي وضعيت خروج لابسترها از قفس 24 ساعت در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه افزايش قطر دريچه خروج قفس بطور چشمگيري باعث خروج لابسترهاي جوان و نابالغ شده است. نتايج حاصله پس از آناليز واريانس و آزمون‏‏هاي مقايسه ميانگين‌ها، اختلاف معني‌داري را بين تيمارها نشان داد. اختلاف ميانگين خروج لابسترهاي زير سايز (ميلي‏‏متر 70 ?طولكاراپاس) دربين تيمارهاي مختلف متفاوت و در مقايسه با تيمار شاهد، معني‏‏دار بود (05/0 > P). درمقايسه اندازه دريچه با عرض كاراپاس، تيمار 2 (71 ميلي‏‏متر) قابليت صيد گزينشي شاه ميگو با طول كاراپاس بالاتر از 6/83 ميلي‏‏متر را دارا بود. بنابراين با تعبيه دريچه خروج با اندازه 71 ميلي‏‏مترلابسترهاي با طول كاراپاس كمتز از 6/83 ميلي‏‏متر به‏‏راحتي مي‌توانند از قفس خارج شوند كه اين امر مي‌تواند در حفظ ذخاير اين آب‌زي مفيد باشد.

This investigation was conducted in order to standardize (to modify) the pot size for spiny rock lobster, Panulirushomarous by designing appropriate escape vents in terms of position and size to allow the escape of immature lobsters (CL?70 mm). The lobsters were examined by comparing experiment in four kind of trap with common fisherman trap as control. A location of study was laboratory-based utilizing concrete flow-through sea-water "raceway" tanks. Carapace lengths (CL), Width (CW) of Lobsters that use in the research were 56 ±5.13 and 45.8 ± 4.93 mm respectively. The Lobsters were grouped according to 5 mm CL classes for a range of 45–70 mm by placing 2 lobsters of each size class range in the pot. Each pot was monitored in the experimental tank or sea for 24 h soak time to measure the number of lobsters escaping and remaining inside. Result of ANOVA analysis indicated that the escape characteristics of each treatment trap type were significantly different from the control traps (p?0.05). Comparative average escapement between the treatments and the control showed significantly differences. Observations in comparing the average percent escapement between treatment 4 with T3 and T2 were not significant (P?0.05). Relationship between carapace length (CL) and carapace width (CW) of lobsters used in this research was indicated that, 71 mm escapement vet is superior. As we expected, result of this research indicated that increasing the vent size, decrease vent height and position of vent that was close to the bottom of trap were more effective to escapement of sub- legal lobsters and to decrease the retention in trap. As a result of this research,for lobsters with 70 mm carapace length, as legal size, the best choice is treatment 3 with 71 mm escape vent. Also the vents located at the bottom of trap were better than the other types.