رتبه‌بندي صنايع كارخانه‌اي متكي بر منابع طبيعي ايران براي جذب FDI و انتقال فناوري در راستاي توسعه صادرات

Prioritizing of Manufacturing Sectors of Iran to Attracting FDI and Technology Transfer for Export Promotion

ارتقاي سطح فناوري در تحقق اهداف توسعه‌اي نقش بسزايي دارد و جذب FDI يكي از طرق اساسي بهره‌مندي از فناوري شركت‌هاي فراملي است و از اين‌رو برنامه پنجم توسعه ايران نيز اهميت سرمايه‌گذاري خارجي را در بهبود فناوري مورد اشاره قرار داده است. توسعه صادرات نيز يكي ديگر از آرمان‌هاي توسعه‌اي ايران مي‌باشد و اين هدف مي‌تواند رتبه‌بندي صنايع كشور را در جذب FDI تحت تاثير قرار دهد. لذا اين مقاله به رتبه‌بندي زيربخش‌هاي بخش توليد كارخانه‌اي ايران براي جذب FDI پرداخته و براي اين مهم، مزيت نسبي صادراتي ايران و وضعيت تقاضاي جهاني محصولات را در نظر گرفت كه در اين مقاله، براي محاسبه مزيت نسبي محصولات توليد كارخانه‌اي ايران، از شاخص بالاسا استفاده گشت. مشاهده شد فعاليت‌هاي پيشنهادي از اين منظر، فعاليت‌هايي هستند كه با فعاليت‌هاي معدني كه ايران از آنها به وفور برخوردار است و يا با فعاليت پتروشيمي كه نفت خام را پردازش مي‌كند، پيوند پسين بالايي دارند. از اين‌رو جذب FDI در فعاليت‌هاي پيشنهادي اين مقاله، از طريق افزايش سطح سرمايه و همچنين انتقال فناوري به بخش‌هاي تامين‌كننده مواد خام و واسطه‌اي، موجب توسعه صادرات ايران مي‌گردد.

Improving of technology level has considerable role in economic development. Since FDI is a critical way of utilizing technology of multinational corporations, the Iran’s Fifth Developing Plan has stressed The importance of foreign investment for improving technology in Iran. Export promotion is another development goal of Iran and this goal may affect the prioritizing policy of the manufacturing sectors in attracting FDI. Considering the importance of FDI in realizing economic development, prioritizing of Iranians manufacturing sectors has been chosen in this article and to do it, the comparative advantage of Iran’s exports and the situation of global demand of manufactured goods have been taken into account. In this article, Balsa index have been used to calculate the comparative advantage of Iran’s exports. The results show that the proposed activities are those which have strong backward linkages with activities that make the competitive advantages of Iran; such as mining and oil sectrs and petrochemical manufacure. Base on that, the attracting FDI into the mentioned manufacturing sectors in this article can promote Iranian exports by increasing the capital accumulation and transferring technology to activities which provide raw materials and intermediate products.