ريزحذف‌هاي كروموزوم Y و ارتباط آن با ناباروري در مردان

Y Chromosome Microdeletions and Male Infertility

ناباروري، اغلب به شرايطي اطلاق مي‌شود كه يك زوج پس از يك سال رابطه جنسيِ بدون جلوگيري قادر به باردار شدن نيستند. حدود 40-30% از موارد ناباروري مربوط به فاكتورهاي اختصاصي مردانه است. در 50-40% از موارد ناباروري، فاكتورهاي اختصاصي زنانه علت ناباروري محسوب مي‌شوند، درحاليكه 30-10% از موارد باقيمانده مربوط به فاكتورهاي اختصاصي هر دو جنس و يا به علت نامشخص است. ‌عوامل متعددي در ناباروري مردان دخالت دارد كه مي‌توان آن‌ها را به عوامل ژنتيكي، اپي‌ژنتيكي و غيرژنتيكي تقسيم‌بندي كرد. حدود نيمي از موارد ناباروريِ مردان به علت اختلال در اسپرماتوژنز (SgF) است. ريزحذف‌هاي بازوي بلند كروموزوم Y (Yq) مهمترين علت شناخته‌شده‌ي SgF محسوب مي‌شوند. بيش از 15% از موارد SgF مربوط به حذف‌هاي شناخته شده‌ي كروموزوم Y است. آناليزهاي گسترده‌ي فيزيكي، عملكردي و ژنتيكي كروموزوم Y هم اكنون منجر به شناسايي سه ناحيه‌ي AZF (‌AZFa، AZFb و AZFc) شده است كه ژن‌هاي اسپرماتوژنز را كد مي‌كنند. ريزحذف‌هاي كروموزوم Y بسته به نوع حذف، باعث از دست رفتن ژن‌هاي مسيول اسپرماتوژنز مي‌گردند. آناليز و بررسي ريزحذف‌هاي كروموزوم Y با استفاده از ماركرهاي STS (Sequence Tag Sites) شناخته شده براي اين نواحي صورت مي‌گيرد. به علاوه اخيراً تكنيك هيبريداسيون جديدي تحت عنوان SAT (Suspension Array Technology) نيز براي بررسي سريع و كارامد اين حذف‌ها مورد توجه قرار گرفته است. در اين مطالعه، ارتباط بين ريزحذف هاي كروموزوم Y با ناباروري در مردان، مكانيزم‌هاي مولكولي دخيل در ايجاد ريزحذف‌ها، تشخيص مولكولي ريزحذف‌هاي كروموزوم Y و برخي راهكارهاي درماني مورد بررسي قرار گرفته است.

Infertility is often defined as the condition in which a couple cannot conceive after one year of unprotected intercourse. Male specific factors account for about 30-40% of infertility. In 40–50% of infertility cases, female specific factors are the cause, while the remaining 10–30% are either attributed to both male and female specific factors or are unexplained. Several factors are involved in male infertility that can be divided into genetic, epigenetic, and non-genetic factors. Spermatogenic Failure (SgF) accounts for more than half of male infertility cases. Microdeletions of Yq chromosome are the most significant recognized cause of SgF. Up to 15% of SgF is related to known Y chromosomal deletions. Extensive physical, functional, and genetic analyses of the Y chromosome have now identified three AZF regions (AZFa, AZFb and AZFc), which encode spermatogenic genes. Y chromosome microdeletions, depending on the type of deletion, result in the loss of spermatogenic genes. The detection of Y chromosome microdeletions is performed by known STS (Sequence Tag Sites) markers for these regions. Besides, a new hybridization method (Suspension Array Technology) is recently used for rapid and efficient detection of these deletions. In the present study, the association between Y chromosome microdeletions and male infertility, molecular mechanisms involved in microdeletions, molecular detection of Y chromosome microdeletions and some treatment strategies have been reviewed.