بازتاب جشن مهرگان در قصايد شاعران عصر غزنوي

The Manifestation of Mehregan Festival in Gbondmenhaznavid Poetry

با روي كار آمدن حكومت غزنويان، با آن كه غلام‌زادگاني ترك بودند و زبان و فرهنگ فارسي را به درستي درك نمي‌كردند امّا به ناچار بسياري از مراسم و آداب زمان سامانيان را اجرا كردند و به شاعران بها دادند زيرا شاعران با سرودن قصايدي در مدح آنان مي‌توانستد، نام و شكوه آنان را به گوش جهان آن روزگار برسانند. از ميان جشن‌هاي بي‌شماري كه در آن زمان برگزار مي‌شد، جشن مهرگان پس از جشن نوروز از شكوه و جلالي خاص برخوردار بود، اين شكوه را مي‌توان در قصيده‌هاي شاعران آن دوره به خوبي دريافت. با بررسي قصايد فرخي، عنصري و منوچهري بر اساس داده‌هاي آماري و نشان دادن اين موارد در قالب نمودار، به روشني اين موضوع اثبات شده است. شيوه نگاه اين سه شاعر به جشن مهرگان و كاربرد اين جشن در اشعارشان بيشتر مبتني بر تبريك به پادشاهان عصر خود بوده است. بازتاب جشن مهرگان در اشعار شاعران را مي‌توان همسان با اهميّت و شكوه آن جشن در آن روزگار دانست؛ بر همين اساس از قرن پنجم به بعد نام و نشان اين جشن در اشعار شاعران كم‌رنگ مي‌شود تا جايي كه امروزه اين جشن به دست فراموشي سپرده شده است.

Although Ghaznavid power was founded by Turk bondmen who did not understand Persian language and culture accurately, they performed many traditions of the Samanid era and lauded poets since poets could immortalize their power by composing poems to praise them and to propagate their glory and power. The manifestation of this festival in the poems of well-known poets reflects the glory and importance of this festival. From the fifth century (A.H.) onwards, this festival has gradually disappeared from the poetry of the poets.