پديد آورندگان :
شمس الديني، علي نويسنده استاديار جغرافيا و برنامه ريزي روستايي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد مرودشت، مرودشت، ايران , , رحيمي، عليرضا نويسنده كارشناس ارشد مهندسي كشاورزي- توسعه روستايي، دانشگاه تهران، تهران، ايران ,
كليدواژه :
تكنيك هاي ساماندهي فضايي , روستا , سطح بندي روستايي , ممسني
چكيده فارسي :
طرح ساماندهي فضا و سكونتگاه هاي روستايي به عنوان يك سند برنامه ريزي براي مناطق روستايي تهيه مي گردد و هدف از آن بررسي جزيي و ارايه برنامه هاي تفصيلي براي توسعه روستاها در ابعاد مختلف در محدوده بخش تا سطح روستا است. در اين پژوهش جهت به كارگيري تكنيك هاي ساماندهي فضاها و سكونتگاه هاي روستايي، سه روش سطح بندي جمعيتي، سطح بندي خدماتي و روش تعيين رابطه ظهور خدمات روستايي با طبقات جمعيتي مورد استفاده قرار گرفت و اطلاعات تمامي 341روستاي شهرستان ممسني كه محل سكونت حداقل 3خانوار و بيشتر بودند، بررسي شد. تعداد خدمات موجود در هر روستا مثل: راه، مدرسه، مسجد، درمانگاه ، پزشك و... از اطلاعات آخرين دوره از شناسنامه آبادي هاي كشور، انتشار يافته توسط مركز آمار ايران (1385) استخراج و توسط نرم افزار SPSS تجزيه و تحليل شد. در تكنيك سطح بندي جمعيتي، سكونتگاه ها از لحاظ جمعيتي بر مبناي نقاط افت مشهود منحني، به 7 طبقه تقسيم شدند. در تكنيك سطح بندي خدماتي نقاط روستايي مشخص شده در روستاهاي شهرستان ممسني، توالي ظهور 4 نوع خدمت در يك آبادي بر اساس جمعيت امري عادي بوده است. اما ارتقا آن به سطح 5 الي12 خدمت قدري دشوار بوده و نيازمند ظرفيت خاصي از جمعيت و اقدامات ارادي است. همين حالت در سطح 13 الي 18 و سطح 19 و20 خدمتي و همچنين 21 تا24 و در نهايت سطح 25خدمت و بيشتر وجود دارد. در اين تكنيك نيز با در نظر گرفتن تغييرات منحني، نقاط روستايي از لحاظ تعداد خدمات به 6 مقطع، دسته بندي شدند. در ادامه پژوهش با استفاده از تكنيك تعيين رابطه ظهور خدمات روستايي با طبقات جمعيتي، به بررسي اقتصادي بودن نسبت برخورداري آبادي هاي هر يك از طبقات جمعيتي از هر كدام از خدمات پرداخته شد و مشخص شد در طبقه جمعيتي مختلف در روستاها با توجه به عامل هاي متفاوت داخلي و خارجي همچون (نفوذ محلي و ناحيه اي، فاصله از مركز شهرستان، دسترسي، ويژگيهاي محيطي و اقتصادي- اجتماعي روستاها) 1هر كدام از اين نقاط جمعيتي داراي نوعي از طبقه بندي و سطح معيني از خدمات بوده اند.
چكيده لاتين :
Organizing the space and rural settlements, as a planning document, is prepared to provide a detailed review of detailed plans for the development of villages in different dimensions. In this study, three methods of population level, service level and the relationship among the emergences of service-rural population categories are used by demographic groups for redevelopment spaces of rural settlements organizing spaces and rural settlements. Details of all 341 villages, in which there have been more than 3 families, of Mamassani County were evaluated. The number of services available in each village, that are published in the settlement papers by the Statistical Center of Iran (1385), such as roads, schools, mosques, clinics, doctors, etc. are extracted and analyzed by SPSS software. In classifying demographic techniques, settlements in population based on the observed decline curve are divided into 7 categories. Based on service level technique, classification villages of Mamassani County to 4 types of settlements has been commonplace based on population. But, it is too difficult to upgrade it from level 5 to 12 and requires a certain capacity of the population and voluntary measures. The same levels of service exist as well as 13 to 18 such as 19, 20, 21 to 24 and finally 25 levels of service and more. This technique, by considering changes to the curve, was classified the rural areas to categories. Through this research, by using techniques to determine the relationship between the rises of rural services with demographic, socio-economic classes were compared to the atmosphere of each class of population of each service level. Different villageʹs population according to different factors were identified according to internal and external factors (local and regional influence of distance from the city center, access to socio-economic and environmental features of the villages) that each of these parts of the population has some form of classification and certain level of service.
