مديريت بحران و ارزيابي ريسك شهر قاين بر اساس ماتريس ريسك

Crisis Management and Risk Assessment of Ghaen City based on the Risk Matrix

رويدادهاي مهم دهه هاي اخير جهان از نظر سياسي، اقتصادي، اجتماعي، جغرافيايي و انساني بيانگر اين است كه جوامع بشري پيوسته دستخوش حوادث طبيعي و تمايلات مخرب انسان‌ها بوده است و يكي از چالش هاي بزرگ آدمي در طول تاريخ سكونت خود بر روي كره زمين، مواجهه شدن با حوادث طبيعي و غير طبيعي و حفاظت از جان و مال خود در مواجهه با آنها بوده است. در اين پژوهش ابتدا با توجه به تاريخچه، موقعيت نسبي و اطلاعات موجود ملي و منطقه اي شهر قاين، فهرست 31 نوع مخاطره كه شهر را تهديد مي كند، شناسايي و بر مبناي دو عامل اصلي احتمال وقوع و آسيب پذيري مخاطرات، با مقادير خيلي كم، كم، متوسط، زياد و خيلي زياد با استفاده از روش دلفي دسته بندي شد و در ادامه با تشكيل ماتريس ريسك، جهت مديريت صحيح بحران و بهره-گيري از مدل AHP با استفاده از نرم افزار GIS اقدام به تفكيك سطوح خطرپذير منطقه براي بحران هايي كه در قسمت قرمز رنگ ماتريس و با ريسك بالا قرار داشتند، انجام گرفت. نتايج حاصل از خروجي مدل نشان مي دهد كه 44/47 درصد از محدوده مورد مطالعه داراي وضعيت با ريسك كم تا بسيار كم، 14/26 درصد داراي وضعيت با ريسك متوسط و 4/26 درصد از محدوده مورد مطالعه نيز در شرايط با ريسك بالا تا بسيار بالا قرار دارد. لذا لزوم توجه هر چه بيشتر به امر برنامه ريزي شهري و مديريت بحران را در مراحل قبل، حين و بعد از وقوع بحران را از طرف مسيولين اين شهر طلب مي كند.

Important events in the last decade of the worldʹs political, economic, social, geographical and human societies suggest that humans be constantly exposed to natural disasters and destructive tendencies. One of the greatest challenges in the history of mankind for living on the earth is dealing with natural and unnatural disasters and protecting their financial lives faced to them. In this research, according to history the relative position of national and regional information of Ghaen, 31 types of hazards threat city are identified. Then, based on two main likelihood and vulnerability hazards, the values are classified by using the Delphi method to very low, low, medium, high and very high. In the following, risk matrix is formed for crisis management and taking advantage of the AHP model by using GIS software to differentiate risk levels in the red zone crisis and high-risk matrices. The results show that the output of the model 47/44% of the study area have low to very low risk, 26/14% at moderate risk, and 26/4% of the study area in terms of high risk. Hence, from authorities seeking the town need pay more attention to the issue of urban planning and crisis management in the periods before, during and after the crisis stems.