مطالعه پهنه‌‌هاي دگرساني در شمال سراب با استفاده ازداده هاي ماهواره‌اي، ژيوفيزيك هوايي و ‏تجزيه نمونه هاي صحرايي ‏

Alteration Zones Studies North of Sarab by Sateillite Data, Airborne ‎Geophiysic Data & Sampling Analysis

پيدايش و گسترش ابزارهاي پيشرفته سنجش از دور و ژيوفيزيك هوايي در زمينه اكتشاف منابع معدني در دهه‌هاي اخير، ناشي از اهميت اين صنعت است. در اين پژوهش، از تصاوير ‏سنجندهASTER ‎‏ و داده‌هاي ژيوفيزيك هوايي به‌منظور پهنه‌بندي نواحي دگرساني و تحليل سيستم حاكم بر كانه‌زايي منطقه و تعيين مناطق پتانسيل معدني در برگه 1:25000 اوغلان سر در شمال ‏شهرستان سراب در استان آذربايجان شرقي، استفاده شد. منطقه از ديد زمين‌ساختي پهنه ساختاري البرز باختري- آذربايجان قرار مي‌گيرد و از ديد زمين‌شناسي در بردارنده مجموعه اي از سنگ‌هاي ‏آذرين كه سن ترشيري (ايوسن و نيوژن) به آنها نسبت داده شده است. اين مجموعه شامل انواع سنگ‌هاي آندزيتي، ريوداسيتي، ريوليتي وگرانوديوريتي است. شكل جايگيري سنگ‌هاي يادشده ‏به‌طور چيره به‌صورت مجموعه‌هاي آذرآواري شامل انواع توف‌ها و برش‌هاي آتشفشاني و روانه هاي گدازه اي است. در اين پژوهش از انواع روش‌هاي تحليل طيفي مانند روش فيلترگذاري ‏تطبيقي (‏MF‏)، روش پيش‌بيني خطي باند (‏LS-fit‏)، روش انطباق سيماي طيفي (‏SFF‏)، روش نقشه‌بردار زاويه طيفي (‏SAM‏) روي تصاوير ‏ASTER، به‌منظور پهنه‌بندي نواحي دگرساني استفاده ‏شد. همچنين از روش‌هاي تجزيه طيفي روي داده‌هاي ژيوفيزيك هوايي مغناطيسي به‌منظور استخراج توده‌هاي كم‌ژرفا و گسل ها استفاده شد. با تصاوير ‏ASTER‏ و داده‌هاي ژيوفيزيك هوايي، ‏نقشه اوليه پتانسيل معدني منطقه به‌دست آمد. براي اعتبارسنجي اين نتايج، 200 نمونه از منطقه برداشت شد و نمونه ها به روش هاي ‏ICP، ‏XRF، ‏XRD، تجزيه شده و مورد مطالعه قرار گرفتند كه ‏نتابج 190 نمونه (95 درصد)، نتايج حاصل از پردازش هاي سنجش از دور و ژيوفيزيك هوايي را تاييد كردند. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه استفاده همزمان از تصاوير دورسنجي و ‏ژيوفيزيك هوايي مي تواند به بهبود نتايج حاصل كمك كند. به همين دليل استفاده از روش هاي يادشده براي دسترسي به نتايج مناسب تر و با دقت بيشتر و براي انطباق نتايج داده‌ها با هم ضروري ‏به‌نظر مي‌رسد.‏

Development of advance tools in remote sensing and airborne geophysics during recent decades shows this industry importance. In this paper, ‎aster sensor imagery (Advanced Space born Thermal – Radiometer) and airborne geophysics employed in order to zoning alteration area, ‎mineralization system analysis and prospecting in 1:25000 Oghlansar sheet, which is situated in north of Sarab City in East Azerbaijan province. ‎The area is located in structural zone of the‏ ‏Eastern Alborz-Azerbaijan. The lithology of area contains Eocene-Neogene magmatic-volcanic ‎complex such as andesite, rhyodacite, rhyolite, and granodiorite associated with pyroclastics such as tuffs, volcanic breccia and lava flows. In this ‎investigation, we applied different methods of spectral analysis and normal classification such as SAM (Spectral Angel mapping), MF (Match ‎Filtering) using ASTER images. Furthermore, spectral analysis methods on airborne geophysics data were engaged in order to extract shallow ‎bodies and recognition of faults. ASTER imagery process and airborne geophysics data led to primary potential mineral map of the area. For ‎credibility of results, 200 samples were taken and analyzed by XRD, XRF and ICP methods. Consequently, 190 samples (95%) confirmed the ‎results of remote sensing and airborne geophysics processes. Conclusions of this research revealed that applying concurrency both the remote ‎sensing and airborne geophysics data could be led to improve the precision of the results.‎