بررسي سه نمونه از دعاوي ناسازگاري قرآن و علم

Study of Three Samples of Asserted Conflicts between the Qur’an and Science

چكیده تحقیق حاضر به بررسی سه نمونه از ادعاهای تعارض قرآن و علم می‎پردازد. ساكن‎انگاشتن زمین، ریزش تگرگ از كوه‎هایی در آسمان و اختصاص علم به جنین به خداوند، در زمرۀ مصادیقی هستند كه مدعیان تعارض قرآن و علم ـ ‎از جمله «كامل نجّار» در كتاب قرائۀ منهجیه للاسلام‎ ـ بدان‎ها استشهاد جسته‎اند. مقالۀ حاضر بر آن است تا با بازكاوی آیات مربوط بدین سه موضوع و عرضۀ مدالیل آنها به دانش تجربی، ناتمام‎بودن ادعای تعارض را مدلّل و آشكار سازد. بدین‎سان بیان‎ خواهد‎شد كه از عدم تصریح به حركت زمین در قرآن، نمی‎توان ساكن‎انگاری زمین را نتیجه گرفت و وصف «قرار» برای زمین نیز صرفاً دالّ بر سكون عرفی است. به همین‎سان، نفی «زوال» از «ارض» در قرآن، بیانگر حفظ زمین از حركتی است كه به دگرگونی و نابودی بینجامد (نه حفظ آن از مطلق حركت). دربارۀ ریزش تگرگ از كوه هم بیان‎ خواهد‎شد كه مراد از تعبیر «جبال فیها مِن بَرد»، كوه‎هایی از ابرهای یخ‎گون هستند كه در آسمان‎اند و بر وفق دانش هواشناسی نیز ابرهای بسیار سرد و یخ‎گون خاستگاه بارش‎های گوناگون‎اند. دربارۀ علم به جنین هم، تعبیر «و یَعلمُ ما فِی الاَرحام»، صرفاً دانش همه‎جانبه و مطلق دربارۀ جنین را به خداوند منحصر می‎گرداند و این امر با شناخت برخی خصوصیات جنین از سوی انسان‎ها منافاتی ندارد.

Abstract The present research studies three samples of asserted conflicts between the Qur’an and science. Assuming the earth to be motionless, falling hails from mountains in the sky and pertaining science about fetus to God are among instances referred by claimants of conflict between the Qur’an and science such as Kāmil Najjār in the book “Qirā’at Munhajjīah lil-Islam”. The present article attempts to reveal the flaws in the said claims by analyzing the verses related to these three topics and providing reasons by empirical knowledge. So, the paper states that it cannot be inferred from the lack of explicit referral to the movement that the Qur’an assumes it to be motionless. Also attribution of qarār (fixity) to the earth is solely evidence of common immovability. Similarly, denial of zawāl (destruction) for arz (Earth) in Qur’an describes protection of the earth from the movement that leads to transformation and destruction, not preserving it from absolute movement. As regards the falling hail from the mountains, the comment jibāl fi ha men barad (mountains containing ice in them) refers to the mountains of ice clouds in the sky. Also, according to meteorology, cold and ice clouds are the origin of various rainfalls. As for the science about the fetus, the phrase wa ya’lam mā fel arhām ([He] knows what is in the wombs of mothers) solely considers the comprehensive and absolute knowledge of embryology to be excusive to God. This is not incompatible with the fact that humans know about some characteristics of the fetus.