مباني وفاق اجتماعي در قانون اساسي و ميزان انطباق آن با آموزه‌هاي قرآن كريم

Basics of Social Congruence in the Constitutional Law and Their Conformity to the Qur’an Teachings

چكیده در این مقاله مبانی وفاق اجتماعی در قرآن و قانون اساسی و میزان انطباق آن‌ها بر یك‌دیگر مطالعه شده است. وفاق اجتماعی در هر جامعه‌ای متأثر از عوامل گوناگونی است، اما بدون شك مبانی اعتقادی و قوانین موضوعۀ هر جامعه نقش مهمی در چگونگی آن ایفا می‌كند. این مطالعه با تأكید بر آموزه‌های قرآن كریم و اصول قانون اساسی با روش تحلیل محتوای كیفی و با استفاده از روش طبقه‌بندی معنایی و به شكل جعبه‌ای و انباشتی با واحد تحلیل مضمون، و با استفاده از مدارك تحلیل (كل قرآن كریم و كل قانون اساسی) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد آموزه‌های قرآن كریم از حیث اعتقادی و از دو بعد اجتماعی و سیاسی مبنای وفاق اجتماعی است كه در قانون اساسی نیز تجلی دارد و اساس رفتارهای همگرایانه در جامعه را شكل می‌دهد و در قانون اساسی نیز وفاق در ابعاد ارزشی، شناختی، نقشی، منزلتی، و میثاقی تجلی دارد.

This paper studies basics of social congruence in the Constitutional Law and the Qur’an and their degree of conformity to each other. Various factors affect social congruence in every society, yet the role of the country’s doctrinal principles and positive law are very crucial. For analyzing the documents (which include full texts of the Holy Qur’an and the Constitutional Law), this study focuses on teachings of the Qur’an and the principles of the Constitutional Law, and adopts a qualitative content analysis methodology using semantic classification, box plots and cumulative analysis of theme, which is the unit of analysis. The findings demonstrate that the teachings of the Holy Qur’an form the foundations of social congruence in doctrinal terms and in social and political aspects – a quality which is present in the Constitutional Law and is the bases for cohesive social behaviors. Moreover, social congruence is presented through several aspects, including values, cognition, role and dignity.