بررسي فلور و پراكنش جغرافيايي گياهان در ارتباط با اقليم در مراتع منطقه ايرانشهر استان سيستان و بلوچستان

Investigation of Flora and Geographic Distribution of plants in Relation to Climatic factors in Iranshahr Rangelands, Sistan and Baluchestan Province

شناسايي گياهان مرتعي مبنايي براي مديريت مرتع و استفاده هاي مختلف از مراتع مي باشد. هدف از اين تحقيق، بررسي فلور و رابطه پوشش گياهي و عوامل اقليمي در مراتع ايرانشهر است. فهرست گياهان بر اساس مطالعات صحرايي با استفاده از روش هاي تاكسونومي تهيه شد. سپس پراكنش جغرافيايي گونه ها براساس تقسيم بندي نواحي رويشي و شكل زيستي آن ها با استفاده از روش رانكاير تعيين شد. همچنين در اين بررسي 27 متغير اقليمي از 12 ايستگاه هواشناسي سينوپتيك در داخل و مناطق مجاور ايرانشهر انتخاب گرديد. براي كاهش تعداد متغيرها و تعيين عوامل موثر از تحليل عاملي با روش PCA استفاده شد. همبستگي پراكنش گونه هاي گياهي با متغيرهاي اقليمي از طريق تجزيه چند متغيره انجام شد. جهت رج بندي جوامع گياهي روش CCA استفاده شد. نتايج نشان داد كه در اين منطقه 44 تيره، 136 جنس و 175 گونه گياهي وجود دارد. مهم-ترين تيره هاي گياهي عبارتند از؛ گندميان، كاسني، پروانه آسا و چغندر. از نظر شكل زيستي 72/25 درصد تروفيت ، 14/25 درصد همي كريپتوفيت ، 57/24 درصد فانروفيت ، 57/20 درصد كامفيت و 4 درصد ژيوفيت هستند. تحليل پراكنش جغرافيايي نشان داد كه گونه هاي صحرا-سندي با 57/28 درصد رويش غالب منطقه، ايران-توراني/ صحرا-سندي با 24 درصد، ايران- توراني با 20 درصد و گونه هاي جهان وطن 4 درصد از رويش هاي ناحيه را به خود اختصاص داده اند. بنابراين مي توان گفت كه اين منطقه در ناحيه رويشي صحرا- سندي قرار دارد. تجزيه چند متغيره نيز نشان داد كه متغيرهاي نسبت اختلاط، ميانگين بيشينه رطوبت نسبي، تعداد روزهاي تندري، تعداد روزهاي بارشي و بيشينه بارش روزانه اثر معني داري بر روي پراكنش گونه ها دارند.

Identification of rangeland species is an essential step in range management. This study aimed to study the flora, and investigate on the relationships of species distribution with climatic factors in Iranshahr region rangelands. Taxonomic studies were conducted to provide the plant floristic list. Plants life forms were determined using Raunkiaer categories. Twenty seven climate variables were collected from 12 synoptic stations close to the study area. Principal component analysis was used to identify the most effective climatic variables on the plant species distribution. According to the results, 175 plant species from 136 genera and 44 families were identified in the study area. Gramineae, Compositae, Papilionaceae and Chenopodiaceae contained the most plant species in the flora respectively. Results indicated that 25.72% of the plant species were Therophytes, 25.14% Hemicryptophytes, 24.57% Phanerophytes, 20.57% Chamaephytes and 4% Geophytes. According to the chrological analysis, 28.57% of the studied plant species belonged to Sahara-Sindian region, 24% Irano-Turanian /Sahara-Sindian, 20% Irano-Turanian, and 4% cosmopolitan elements. Results showed that the study area is located in Sahara-Sindian region. PCA results also indicated that the average of maximum relative humidity, number of days with thunderstorm, number of days with precipitation and maximum daily precipitation had significant effects on the plant species distribution.