بررسي اثر عوامل جوي و هيدروليكي برميزان تلفات تبخير و باد آبپاش‌هاي ضربه‌اي در سيستم آبياري باراني كلاسيك ثابت

Investigation of The Effect Hydraulic and Atmospheric Factors on the Evaporation and Wind Draft Losses in The Fixed Head Sprinkle Irrigation System

درك صحیح از عوامل مؤثر در میزان تلفات تبخیر و باد در سیستم آبیاری بارانی به منظور ارائه راهكارهایی جهت توسعه و بهره برداری بهینه از منابع آبی حائز اهمیت است. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر میزان تلفات تبخیر و باد و همچنین ارائه معادلاتی جهت برآورد مقادیر تلفات تبخیر و باد در سیستم آبیاری بارانی كلاسیك ثابت با آبپاش متحرك در شرایط مختلف جوی و هیدرولیكی انجام پذیرفت. در این تحقیق آبپاش‌های ZK30، ZM22 و AMBO مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش‎های مربوط به این تحقیق در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه كردستان واقع در روستای دوشان مطابق با استانداردهای، 1-7749 ISO و استاندارد موسسه‌ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به شماره 3-8895 ISIRI به روش آبپاش منفرد انجام شد. میزان تلفات تبخیر و باد در شرایط مختلف جوی برای فشارهای مختلف اندازه‌گیری گردید. نتایج این تحقیق نشان داد كه در هر سه آبپاش مورد آزمایش، پارامترهای كمبود فشار بخار اشباع محیط و دما بیشترین میزان همبستگی را با تلفات تبخیر و باد دارند و این همبستگی در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار است. همچنین نتایج نشان داد كه همبستگی پارامتر سرعت باد با میزان تلفات در آبپاش‌های ZM22 و ZK30 به ترتیب در سطح احتمال 1 درصد و 5 درصد معنی‌دار، و در آبپاش AMBO فاقد همبستگی معنی‌داری می‌باشد. به طور كلی میزان تلفات تبخیر و باد با افزایش 1 متر بر ثانیه بر سرعت باد به میزان 4/9 درصد افزایش می‌یافت .

Correct understanding of the factors affecting the rate of evaporation l and wind draft losses on sprinkler irrigation systems is important in order to provide guidelines for the development and utilization of water resources. This study was performed to identify the factors affecting the rate of evaporation and wind draft losses and also equations presents for estimating of evaporation and wind draft losses on the fixed head sprinkler irrigation systems, under various conditions of hydraulic and atmospheric. In this study sprinklers of ZK30, ZM22 and AMBO was used. The tests were carried out at the University of Kurdistan research farm located in the village of Doshan with single sprinkler method Accordance with the ISO 7749-1 and ISIRI 8995-3 standards. Evaporation and wind draft Losses were measured at different applied pressures under various conditions of atmospheric. The results showed that parameters of vapor pressure deficit and temperatures had the highest correlation with evaporation and wind draft losses in all three types of sprinklers, and this correlation is significant at the 1% probability level. Also results showed that the correlation between wind velocity and losses is in sprinklers of ZM22 and ZK30 significant at the 1% and 5% probability level respectively and in the sprinkler AMBO is no significant correlation. In overall evaporation and wind draft losses increase to 9.4 percent by increasing of 1 meter per second of wind velocity.