بررسي تاثير محافظه‌كاري مشروط و غيرمشروط حسابداري بر ريسك درماندگي مالي شركت هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating the Impact of Conditional and Unconditional Accounting Conservatism on Distress Risk of the Companies listed in Tehran Stock Exchange

هدف اين پژوهش، بررسي تاثير محافظه‌كاري مشروط و غيرمشروط حسابداري بر ريسك درماندگي مالي شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. براي كمي‌كردن محافظه‌كاري مشروط از نسبت جمع اقلام تعهدي غيرعملياتي به‌كل دارايي‌ها و نسبت سود خالص قبل از اقلام غيرمترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و براي سنجش محافظه كاري غيرمشروط از دو معيار نسبت كل اقلام تعهدي قبل از استهلاك به ميانگين كل دارايي‌ها و نسبت ارزش دفتري به ارزش بازار خالص دارايي‌ها استفاده‌شده است. براي سنجش ريسك درماندگي مالي نيز از امتياز Zʹ آلتمن و امتياز O اولسون استفاده گرديد. در راستاي تحقق اهداف پژوهش، دو فرضيه اصلي و هشت فرضيه فرعي تدوين‌ شده است. جهت آزمون فرضيه هاي مطرح‌شده در اين پژوهش، از نرم‌افزارهاي Stata نسخه9.1 و Eviews نسخه 7 استفاده شد و براي آزمون هر يك از فرضيه هاي اصلي دو مدل رگرسيون كلي تخمين زده ‌شده است. نمونه آماري پژوهش شامل 127 شركت طي بازه زماني ده‌ساله 1388-1379 مي‌باشد. نتايج حاصل از تجزيه و تحليل فرضيه‌هاي پژوهش نشان مي دهد كه محافظه‌كاري مشروط و غيرمشروط حسابداري توان كاهش ريسك درماندگي مالي شركت‌هاي ايراني را دارد اما اين ارتباط از لحاظ آماري معنادار نيست. بنابراين، شناسايي سريع تر اخبار بد نسبت به اخبار خوب (محافظه‌كاري مشروط) و اعمال رويه‌هايي كه ذاتاً محافظه‌كارانه است (محافظه‌كاري غيرمشروط) تغييرات چشم‌گير و قابل ارزيابي در ميزان ريسك درماندگي مالي شركت‌ها ايجاد نكرده است.

The purpose of this research is to investigate the impact of conditional and unconditional conservatism on distress risk of the companies listed in Tehran Stock Exchange. To quantify the conditional conservatism, the ratio of accumulated non-operating accruals to accumulated total assets and the ratio of net income before extraordinary items to market value of equity were used. For measuring unconditional conservatism, the ratio of total accruals before depreciation to average total assets and the ratio of the book value of common shareholderʹs equity to equity market value were applied. Distress risk is measured by Altman’s Zʹ-score and Ohlsonʹs O-Score. In order to achieve the research objectives, two main hypotheses and eight sub-hypotheses have been developed. To test the hypothesis posed in this study, the State software version 9.1 and Eviews version 7 were used. To test the main hypothesis two major general regression models are estimated. Statistical sample is composed of 127 firms between 2000-2009. The result shows that conditional and unconditional accounting conservatism can reduce Iranian company’s distress risk. But this relation is not statistically significant. Therefore, faster recognition of bad news relative to good news (conditional conservatism) and the use of procedures that are inherently conservative (unconditional conservatism) have not created significant and measureable changes in companies’ distress risk.