تاثير خصوصيات فيزيكي و مكانيكي خاك بر زمين لغزش هاي موجود در حاشيه جاده هاي جنگلي (مطالعه موردي: سري پهنه كلا، حوزه آبخيز تجن)

Effect of Physical and Mechanical Soil Properties on Landslide in Forest Road Edge (Case Study: Pahnekola District watershed Tajen)

حركت هاي توده اي نقش موثري درتخريب جاده هاي ارتباطي، مراتع، مناطق مسكوني و ايجاد فرسايش و رسوب درحوزه هاي آبخيز دارند. با توجه به گستردگي عوامل مرتبط با زمين لغزش، با اهداف و ديدگاه هاي متفاوتي مي توان به مطالعه اين پديده طبيعي پرداخت. در اين مطالعه، خصوصيات فيزيكي و مكانيكي زمين لغزش هاي رخ داده در اطراف جاده هاي جنگلي سري پهنه كلا پس از تعيين واحدهاي همگن و موقعيت مكاني لغزش ها با برداشت 24 گمانه انجام شد، ويژگي هاي بافت خاك و خصوصيات مكانيكي نمونه هاي برداشت شده در آزمايشگاه تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه شرايط كلي منطقه مستعد زمين -لغزش است و خطر وقوع آن در مناطق با شيب شمالي و حاوي بافت هاي ريزدانه و هم چنين با افزايش رطوبت خاك افزايش مي يابد. بيشتر نمونه ها داراي حد خميري و رواني متوسط بوده و نشان مي دهند كه در صورت افزايش رطوبت در اين خاكها خطر وقوع زمين لغزش نيز افزايش مي يابد. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه براي ساخت جاده يا هر ابنيه ديگر، ضروري است كه در مطالعات پايه توجه خاصي به بررسي خصوصيات فيزيكي و مكانيكي خاك شده و در صورت ضرورت يافتن اجراي عمليات عمراني در اين مناطق، اقدامات احتياطي و كنترل كننده از قبيل زهكشي و تثبيت مناطق مستعد به حركت هاي توده اي انجام شود.

Mass movement has effective role on destruction of roads, pastoral and residential areas and crating the erosion and sediment in watersheds. Many factors are associated with landslide, and study of landslide is differing based on scope and viewpoint. In this study, physical and mechanical properties of 24 sample soil were determined in homogenous units around the forest roads and soil analysis was done in soil laboratory. Results showed that this area is susceptible for landslide and occurrences the hazard increase in northern slopes and soft particles and increase the soil moisture content. Most samples had moderate liquid and plastic index, that increase the water in these soils led to increase the landslide occurrences. Our findings revealed that for road construction and each structure, special attention to physical and mechanical soil properties are necessity, and for each civil action, safety and controller precaution such as drainage and soil stabilization are essential for susceptible areas to mass movement.