تحليل دو رمانِ پرنده من و ماهي‌ها در شب مي‌خوابند بر اساس مولّفه‌هاي نوشتار زنانه

An Analysis of the Novels Parande Man (My Bird) and Mahiha dar Shab Mikhaband (Fish Sleep at Night) Taking into Consideration Woman Writinig Characteristic Componants

با وجود تنوّعي كه ميان متون ادبيِ نويسندگان زن ايراني در سال‌هاي پس از انقلاب به‌ويژه از دهه هفتاد تاكنون وجود دارد، در همه ‌آنها حسّاسيّتي آشكار نسبت به مسايل زنان و روابط جنسيّتي ديده مي‌شود. اغلب نويسندگان اين آثار، با به‌كارگيري تكنيك‏ها و مولّفه‏هاي فرمي يكسان، انديشه‏هاي مشترك خود درباره زن ايراني را مطرح كرده‏اند. پرنده من و ماهي‌ها در شب مي‌خوابند، دو رمان خلق‌شده در دهه هشتاد، ازجمله اين متون هستند و بررسي آنها مي‌تواند ما را در شناخت بهتر تحوّلات ادبي در دهه‌هاي اخير و جريان داستان‏نويسي در ايران ياري كند. پژوهش حاضر به تحليل اين رمان‌ها با توجّه به مولّفه‌هاي فرمي ‌و مضمونيِ «نوشتار زنانه» اختصاص دارد. اين بررسي نشان مي‏دهد كه در هر دو اثر، انديشه‌هاي زنانه با بهره‌گيري از تمهيداتي مانند انتخاب راويان زن، روايت داستان در فضاهايي همچون خانه، آشپزخانه يا محفل زنانه، شخصيّت‌پردازي منفي مردان و نمايش گفتمان‌ مخالف و نيز با تاكيد بر مضاميني چون سلطه مردسالاري، جدايي عاطفي ميان زن و مرد، تنهايي زنان و بي‌وفايي مردان مطرح شده است.

Despite the diversity among Iranian women writers of literary texts in the years after the islamic revolution, especially since the 1990s on, a clear sensitivity to the issues of women and sexual relations is obviously traceable. Most of these authors have propounded their similar thoughts about Iranian woman using the same techniques and formalistic components. Parande-ye-man (My Bird by Fariba Vafi) and Mahiha dar shab mikhaban (The Fishes sleep at night by Soudabeh Ashrafi) are outstanding novels created through 2000s that their study can help us to get better understanding about literary evolution occurred in that decade and Iranian fiction writing. The present study analyzes the two above mentioned novels with respect to formalistic components considering the issue of their “Feminine Writing”. Consensus of scholars and literary critics was the major criteria in selecting these novels among other works created by women through 2000s. This study shows that both Iranian female writers in above cases have used similar measures such as: selection of female narrators, narrating the stories in similar locations such as homes, kitchens and other feminine circles, men’s negative characterization of women, putting emphasis on the theme of patriarchal domination of the society, emotional separation between men and women, women’s solitude, and unfaithfulness of men.