پديد آورندگان :
ايرانمنش، مريم نويسنده دانشجوي دكتري ادبيات دانشگاه اصفهان Iranmanesh, Maryam , هاشمي، سيدمرتضي 1318 نويسنده پزشكي ,
كليدواژه :
درون‌مايه , رمانس , سمك عيّار , قصۀ عاميانه , نثر گفتاري
چكيده فارسي :
داستان سمك عیّار از قصه‌های بلند عامیانۀ ایرانی اواخر قرن ششم هجری است. فرامرز بن خداداد بن عبدالله كاتب ارجانی، مؤلف آن، داستان سمك عیّار را از قول شخصی به نام صدقه بن ابی القاسم شیرازی به شیوۀ سوم شخص نوشته است. زبانِ این اثر ساده و روان، جمله‌ها ساده و كوتاه و گاه بریده بریده، و قصه‌گو شیوۀ ایجاز را برگزیده است كه همۀ آن‌ها از ویژگی‌های نثر گفتاری یا محاوره است. سمك عیّار اثری حماسی ـ تخیلی است و قهرمان آن مردی است عیّارپیشه به نام سمك. سمك مظهر دلیری و جوانمردی است و در هوشیاری و تدبیر و طرح نقشه‌های زیركانه بی‌نظیر است. به دلیل تخیلی‌بودن این اثر، شخصیت‌های داستان هم رفتار طبیعی دارند و هم ماوراء طبیعی. این خصیصه از ویژگی‌های قصه‌های عامیانۀ قدیمی است. گفتار (كتبی و شفاهی) در این داستان به صورت گفتار یك‌طرفه (مونولوگ) و دوطرفه (دیالوگ یا گفت‌وشنود) و به صورت پیام‌های شفاهی و نامه است. گفتار یك‌طرفه به شكل‌های تحسین، نفرین، سوگند، و ... دیده می‌شود و گفتارهای دوطرفه نیز موضوعاتی همچون اقرار، خواستگاری، و مشورت را دربر می‌گیرد. در این اثر، زمان و مكانْ فرضی و تصوری است و، به سبب هیجان‌انگیزتر جلوه‌دادن، راوی آن را به سرزمین‌های دور و افسانه‌ای منسوب می‌نماید. حوادث داستان، به ظاهر، در چین و ماچین و خاوركوه و هند رخ داده‌اند؛ شاید به این دلیل كه به امرای زمان برنخورد. از نام مكان‌هایی چون دشت ماران، قلعۀ شاهك، مرغزار زعفران مشخص است كه قصه ایرانی است. درون‌مایة فكری و اخلاقی و اجتماعی این اثر از لابه‌لای گفتار، كردار، و پندارها در خلال داستان‌های آن مشخص می‌شود.
چكيده لاتين :
The story of Samak-e Ayyar is an Iranian long folklore in the late 10th century AD, written by Faramarz ibn Khodadad ibn Abdollah Kateb Arjani, who wrote the story of Samak-e Ayyar by quoting a person named Sadaqeh bin Abi al-Qasem Shirazi in the third person form. The language of this work is simple and fluent; the sentences are simple, short, and sometimes intermittent. The storyteller has adopted brevity method, which is one of the features of spoken or colloquial prose. This book is a fiction epic, and its hero is a man named Samak. Samak is a symbol of courage and bravery and is unique in wisdom, insight, and designing clever plots. Due to its fictional nature, the characters in the story have natural and supernatural behavior, which is a feature of old folklores. Discourse (written and oral) in this story is in the form of monologue or dialogue, which is done in the form of oral messages and letters. The monologue is seen in the form of praise, insult, oath, etc; and the dialogues comprise issues such a confession, marriage proposal, consultation, etc. In this work, time and place is imaginative and due to its showing more excitement, it has been attributed to the mythical far lands. The events of the story are apparently in China, Machin, East Mountain, and India; perhaps because the rulers at the time were not offended, and from the names of places such as Dasht-e Maran, Shahak Castle, Saffron Meadow, etc it is obvious that it is an Iranian story. Intellectual, ethical and social themes of this work become clear from the inside of discourse, acts and thoughts in the event of the stories.
