نقد و بررسي روش‌شناسي ارسطو از منظر هينتيكا

Hintikka on Aristotle’s Methodology; A Critical examination

نه‌تنها نزد همگان پذیرفته شده است كه ارسطو مدون علم منطق است، بلكه اغلب بر این باورند كه آن‌چه او تدوین كرد نه‌فقط «علم منطق»، بلكه «منطق علم» یا روش‌شناسی نیز به‌شمار می‌آید. تاكنون ارسطوپژوهان، از میان مؤلفه‌های روش‌شناسی ارسطویی، نقش اصلی و محوری را به نظریة برهان و روش قیاسی وی داده‌اند و سایر اجزای منطق وی، مانند جدل، را در حاشیه قرار داده‌اند. اما برخی معاصرین مانند یاكو هینتیكا علیه چنین دیدگاهی استدلال كرده‌اند و نشان‌ داده‌اند كه دیالكتیك در روش‌شناسی ارسطو نقشی هم‌تراز نظریة قیاس دارد و یكی از سه ضلع اصلی ساختار روش‌شناسی ارسطوست. هینتیكا در پرتو نگاهی متوازن به اجزای دستگاه منطقی ارسطو، سازگاری و هماهنگی میان روش مطرح‌شده در ارغنون، با مسائل متافیزیكی و با روش غالب زمانة او را نمایان می‌كند. علاوه بر این هینتیكا نشان می‌دهد كه این روش‌شناسی از نتایج نظریة روان‌شناسی شناخت ارسطویی است.    

What Aristotle codified in Organon is not only the science of logic, but also the logic of science or methodology. Until now, Aristotle’s interpreters have agreed that the Theory of Demonstration and Syllogistic method have central role in the Aristotelian methodology, and the other parts of his logic, like Dialectic, are in shadow. But some contemporary thinkers such as Jaakko Hintikka show that in the Aristotleʹs methodology, the role of Dialectic is as crucial as the theory of syllogism. Hintikka, in the light of well-balanced look to the parts of Aristotleʹs logical system, shows the consistency and the harmony between the Organon’s method and Aristotle metaphysical problems, and also the prevailing methodology of his time. Furthermore, Hintikka demonstrates that this methodology is a result of Aristotleʹs theory of Cognitive Psychology.