ريشه‌يابي شبهة معدوم مطلق در فلسفة يونان

The Roots of the Absolute Non-Existent Paradox in Greek Philosophy

در فلسفة اسلامی معمولا منظور از «معدوم مطلق» چیزی است كه نه در خارج موجود است و نه در ذهن. از آن‌جا كه در فلسفة اسلامی گفته می‌شود «المعدوم المطلق لایخبرعنه و لایعلم»، این «شبهه» و «پارادوكس» در این‌جا به وجود می‌آید كه همین لایخبر عنه و لایعلم خبر و علمی است از معدوم مطلق. پس معدوم مطلق هم‌زمان هم لایخبرعنه و لایعلم و هم یخبرعنه و یعلم. به این پارادوكس «شبهة معدوم مطلق» می‌گویند. معدوم مطلق در متون اندیشمندان برجستة مسلمان معمولاً تا الهیات شفای ابن‌سینا ریشه‌یابی می‌شود و نه قبل‌تر ـ چه‌‌رسد به ریشة یونانی بحث؛ چراكه در جهان اسلام تاریخ فلسفه و منطق پیش از ابن‌سینا با ابهامات زیادی رو‌به‌رو است. این پژوهش در پی آن است كه شبهة معدوم مطلق را در «فلسفة یونان» ریشه‌یابی كند و نشان دهد ریشة تاریخی این پارادوكس به‌نوعی به فلسفة یونان می‌رسد و به دیدگاه‌های پارمنیدس و افلاطون دربارة عدم ناشناختنی بپردازد.

  For Different thinkers, throughout history, ‘The unknowable non-existent’ has had different meanings. However, despite these differences, the ordinary absolute non-existent in Muslim philosophy (ma‘dūm muṭlaq; non-existent in both the external world and in the mind), can be expressed in this way: absolute non-existent is never existed in external world or in mind (rather it is impossible to be conceived in the mind), neither detailedly nor un-detailedly, neither in perception nor in imagination and intellect. ‘The absolute non-existent’ leads us to a paradox which is usually called the paradox of informing from absolute non-existent; suppose that (P) is ‘The absolute nonexistent is unknowable’, since the very P is a kind of knowledge or information about the absolute nonexistent, so we are encountered to a paradox. In this paper I explore the roots of the ‘absolute nonexistent’ and the paradox in Greek philosophy; actually in Parmenides and Plato.