بررسي عنصر تخيل و تجسم از منظر هگل و ژيلبر دوران و بازتاب آن در نگارگري ايران

چكيده از آن رو كه نيروي تخيل و تجسم در شكل گيري هنرهاي گوناگون )هف تاقليم هنر( نقشي اساسي دارند و چه بسا بدون قواي مذكور اثري ب هوجود نمي آيد، تحقيق در زمينه قواي مطروحه ضروري ب هنظر مي رسد. لذا براي روشن نمودن «ساختار » نيروي تخيل و تجسم از منظر ويلهم فريدريش هگل و ژيلبر دوران و بازتاب آن در نگارگري ايران - كه هدف اصلي اين پژوهش است- به بررسي آراي انديشمندان فوق الذكر و برخي ديگر چون هانري كربن، سهروردي، ابن سينا، و غزالي پرداخته مي شود كه نيروي تخيل و تجسم را در وادي «صورت » و «تصور » و يا در حيطه «تداعي معاني » و «استعاره » و يا در چارچوب «تشبيه » و «تعبير » و يا در حوزه «وحي » و «الهام »- با توجه به امور «مادي » و «معنوي » - م يبينند. در واقع به آرا و عقايدي نظر انداخته شده است كه گروهي از فلاسفه و عرفاي مطروحه با توجه به ديدگاه هاي فوق الذكر و جهت شناخت ماهيت و نظام تخيل و تجسم ارايه نموده و متعاقباً ادبا و هنرمندان نيز آن نظريات را در آثار خويش به كار گرفته اند. بدين ترتيب، براي آگاهي از آراي آنان و پاسخ به اين پرسش كه حيات هنري از طريق نيروي تخيل و تجسم شكل مي گيرد يا ريشه در قواي ديگري دارد؟ ابتدا به اقوال آنان و سپس به بازتاب نظرياتشان كه در آثار گروهي از هنرمندان ايراني نمود مي يابد، توجهي خاص شده و سرانجام به عنوان يافته ها و نتايج اين تحقيق به تاثيرات «ماورايي » نيروي تخيل و تجسم در بستر هنر نگارگري ايران اشاره م يشود. روش تحقيق توصيفي-تحليلي است و گردآوري منابع كتابخانه اي است.