مسئلۀ زن در نگرش خبرگان قانون اساسي

Woman in the Viewpoint of the Assembly of Experts of the Constitution of the Islamic Republic of Iran

انقلاب‌ها از حیث پیامدهای جنسیتی دو نوع‌اند: مساوات‌گرا، كه رهایی زنان یكی از اهداف آنها به‌شمار‎می‌رود؛ و مردسالارانه، كه زن را در قالب خانواده محصور می‌سازند. شایسته است پیش از بررسی مفهوم مشاركت سیاسی زنان در جامعۀ‌ انقلابی ایران، درك كنیم كه خبرگان تدوین‌كنندۀ‌ قانون اساسی چه نوع نگرشی نسبت به مسئلۀ‌ زن داشته‌‌اند. گمان نخستین آن است كه خبرگان دارای نگرشی پنج‌وجهی (مذهبی، بدیهی، عقلانی، انقلابی، فقهی) بوده‎اند؛ یعنی، از یك‌ سو، مسئلۀ‌ زن محصور در شرع محسوب شد، زیرا فقها بر فضای ذهنی مجلس خبرگان چیرگی داشتند؛ و از دیگرسو، نگاه جمع‌گرایانه بر نگرش فردگرایانه غلبه یافت و زن به‌عنوان یك فرد، افزون بر ویژگی‌های فردی، در مجموعه‌ای به نام خانواده نیز اهمیت یافت.

Revolutions can be divided in two kinds in terms of gender consequences: modernizer and equalizer who women’s rescue is one of their obvious goals; male chauvinists who limit women to family and emphasis on gender differences instead of gender equality. Before studying the concept of women political partnership in contemporary Iranian society, it seems good to understand the attitudes of experts who formulate the constitution towards the issue of woman in their discussions. Our first idea is that fundamental law experts have had a five-aspect attitude (religious, natural, rational, revolution, juridical) to the issue of women and regarded them as an insignificant subset of universality of Islam. Based on this belief, on one hand, the issue of woman was regarded as limited to jurisprudence, since juridical experts dominated the intellectual structure and atmosphere of assembly that formulated the new constitution; on the other hand, collectivism view dominated individualism view, so woman, as an individual in a collection named family, became important and insignificant.