بررسي شيوه‌هاي شخصيّت‌پردازي نظامي گنجوي با تكيه بر سه شخصيّت خسرو، بهرام و اسكندر

Analyzing Nezami’s Methods in Characterizing Khosrow, Bahram, and Alexander

منظومه‌های داستانی نظامی از حیث وجود شخصیّت‌های قوی و ماندگار برجستگی قابل توجّهی دارند. هدف این پژوهش بررسی شیوه‌هایی است كه نظامی در شخصیّت‌پردازی به كار گرفته است. بدین ‌منظور سه تن از شخصیّت‌های داستانی او (خسرو، بهرام و اسكندر) كه در مقام شهریاری نقطة اشتراك دارند، انتخاب شده‌اند. این پژوهش كه به دو روش توصیفی و آماری انجام گرفته، نشان می‌دهد كه نظامی بر خلاف بسیاری از داستان‌پردازان كلاسیك از روش نمایش غیرمستقیم بیشتر از تعریف مستقیم بهره برده است و روش‌های مورد استفادة او در پرداخت شخصیّت‌ها با خلق و خوی شخصیّت و موضوع داستان رابطة مستقیم دارد. نظامی در كار خود روند رو به پیشرفتی داشته و كامل‌ترین الگوی شخصیّت‌پردازی را در منظومة شرفنامه نشان داده است.

Nezami’s narratives-in-verse are of high importance for their monumental and eminent characters. This study intends to analyze the methods applied by Nezami while characterization. Accordingly, three of his fictional characters are chosen to be studied, including: Khosrow, Bahram and Alexander who are all alike in the case of being kings. According to this study which has applied descriptive and statistical methods, it is shown that Nezami, unlike the many classic story-tellers, has utilized the indirect presentation much more than the direct definition and his own methods of characterization has a direct correlation with the temper and moods of his characters. Nezami had a constant progress in the field of characterization and his most perfect characterization can be found in Sharafname.