بررسي و تحليل تاويلات رشيد الدين ميبدي پيرامون آيات مربوط به "مرگ" در كشف الاسرار

Research and Analysis of Hermeneutics of Rashid Aldin Meibodi about “Death” Verses in Kashf Al Asrar

در اين پژوهش،ديدگاه‌هاي عرفاني و صوفيانه رشيد الدين ابوالفضل ميبدي درباره آيات مرتبط با «مرگ» در كتاب كشف الاسرار بررسي و تحليل مي‌شود. مرگ،اين پيشامد گريزناپذير و پراهميت، پديده اي است كه به انحاي گوناگون در قرآن كريم از آن سخن رفته است. ميبدي، آنگونه كه شيوه غالب او است، در نوبت سوم كتاب خويش، به تاويل آيات مي‌پردازد. تاويلات او عمدتاً به دو شيوه تطبيقي و ذوقي صورت مي‌گيرد كه بخش عمده آن به شكل تطبيقي است و در آن مولف مي‌كوشد به نحوي مطالب آيه را با اصول و عقايد عرفا و متصوفه مرتبط و منطبق ساخته، بر اين اساس آن‌ها را تشريح كند. در برخي آيات نيز وجوه متعددي را در تاويل يك آيه بيان مي‌كند كه برخي از آن‌ها ذوقي و برخي تطبيقي است. اين نوشتار كه موارد ياد شده را به صورت توصيفي – تحليلي بررسي مي‌كند، نشــــان مي‌دهد كه ميبدي با تاويل آيات به طرح مباحثي چون موت ارادي عرفا، احوال متصوفه در هنگام نزع، ديدگاه اهل عرفان نسبت به پديده مرگ و نقش آن در وصال حق و ... پرداخته و با استناد به سخنان، اشعار و حكايات نقل شده از بزرگان دين و عرفان موضوع را تبيين نموده است.

In this research, the mystical approach of Rashid Al-din Meibodi about the verses concerning death is analyzed. Death is a definite event highlighted by Quran in many verses. Meibodi, in the third round of his book, habitually interprets the verses of Quran. He uses two methods of hermeneutics including comparative and sensational one, but lots of his interpretations are in a comparative way. This descriptive-analytic study shows that Meibodi has brought up issues like self- wanted death, mystic’s condition in the time of death, mysticism’s point of view about death and its role in joining God ,etc. and with the help of words, poems and narrated stories from religious and mystic masters, he has made the issue clear.