آداب اجتماعي در تفسير الميزان

Social Etiquette in Al Mizan Commentary

علّامه طباطبايي از مفسراني است كه با رويكردي اجتماعي به تفسير آيات قرآن مي‏پردازد. ادب اجتماعي از مباحث ايشان در تفسير الميزان است كه مقاله حاضر مي‏كوشد با بررسي آن، گامي در جهت احياي سبك زندگي اسلامي بردارد. بنابراين، با روش اسنادي و نوعي تحليل محتواي كيفي در اين تفسير به تحليل، تبيين و تفسير آداب اجتماعي قرآني مي‏پردازد. نكته اساسي در اين تحقيق اين است كه آداب اجتماعي داراي تنوع و گوناگوني در قرآنند. اين آداب به دليل آثار مطلوبي كه در جامعه بر جاي مي‏گذارند، نه‏تنها نظام اجتماعي اسلامي را سامان‏دهي مي‏كنند، بلكه فرد را نيز در مسير سعادت و كمال مطلوب قرآن راهبري مي‏نمايند. اساس آداب اجتماعي در قرآن بر محوريت تقوا، اخلاص و ايمان قرار داشته و ريشه اصلي آن خدامحوري و آخرت‏گرايي است. قرآن منظومه رفتارهاي اجتماعي انسان را بسيار هدفمندانه وضع نموده است.

Allameh Tabatabaii is among the commentators who adopts a social approach in his commentary on Qur’anic verses. Among the issues which he addresses in the Al Mizan Commentary is social etiquette. This paper tries investigates this topic an attempt to revive Islamic lifestyle. Therefore, making use of a library-based method and a kind of qualitative content-analysis, he analyzes and explains the Quranic social etiquette. The basic point of this research is that the Quran presents a variety of social etiquette. Due to its desirable effects on society, social etiquette not only organizes the Islamic social system, but also points out to man the path of the true happiness and perfection stated in the Qurʹan. Social etiquette in the Quran, is based on piety, loyalty and faith, and its main root is God-based and Hereafter-based. The Quran has set up an educational system of human social behavior.