ايران، جهان اسلام و تغيير در هندسه ي قدرت بين المللي

Iran, the Islamic World and Change in the Geometry of International Power

دوران گذار و انتقال، مبحثي كليدي در دانش روابط و سياست بين الملل محسوب مي شود. در حال حاضر اجماعي در محافل آكادميك وجود دارد مبني بر اينكه نظم موجود در حال تجربه تغييرات جديدي اس ت. در همين رابطه منتقدين براي فهم اين تغيير و چگونگي تاثير بر فرآيندهاي كلان آن تلاش وافري نموده اند. در كنار ساير گرايش هاي تغييرساز، تجربه ي انقلاب اسلامي نيز به مثابه حركتي تحول خواه، از ابتدا تغيير در هندس هي قدرت بين المللي را مطرح ساخت. سوال اساسي اين مقاله عبارتست از اينكه آيا در دو متن انقلاب اسلامي و ايران، مباني و بنيان هاي فلسفي و نظري معطوف به تغيير در نظم اجتماعي بين المللي وجود دارد؟ در نتيجه هدف اساسي اين نوشتار واكاويِ مباني فلسفي اراده ي تغيير مندرج در فرهنگ ايراني و ايجاد ارتباط بين اين مبان ي با ضرورت هاي جديد ايفاي نقش در مسير تغيير هندسه ي قدرت بين المللي بوده اس ت. فرضي هي اين نوشتار بر وجود لايه هاي غني فكري و فلسفي در انقلاب اسلامي و ايراني به منظور مشاركت فعالانه در مسير تغيير هندسه ي قدرت بين المللي دلالت داشت. در پاسخ به پرسش واكاوي پيرامون قابليت هاي فلسفي موجود در فرهنگ ايراني و اسلامي در فرآيند تغيير هندسه ي قدرت بين المللي، نوشتار حاضر با رهيافتي عقلاني، منابع گرايش به تغيير هندسه ي موجود قدرت جهاني را در متن حيات فرهنگي ايران تبيين نمود. بر اين اساس نوشتار حاضر مدعي شد كه انگاره ي (ايده) مطالبه ي تغيير در نظم هاي گوناگون (خرد و كلان) اجتماعي، بنيان و نيز عصار هي انقلاب اسلامي و محصولي از محتواي فرهنگي تاريخي ايران اس ت. نكت هي ديگر آن كه مطالب هي تغيير به نحوي تناقض آميز به بستري از شناسايي گري و پذيرش گري اقوام ديگر (همسايه) مي انجامد، اين فرآيند دو سويه هم ش امل اراده ي تغيير و هم شامل ميل به هم نوايي است.

Transition Period is a key subject in the discipline of International relations and politics. At the present time, there is a consensus among academic forums about the fact that the existing order is experiencing new changes. Critics have tried to understand these changes and their impacts on general trends. Along with other transformational tendencies, the experience of the Islamic Revolution as a transformational movement advanced change in the geometry of international power from the beginning. The main question of this article is that are there any philosophical and theoretical bases for change in the international social order in Islamic Revolution and the Iran’s contexts? As a result, the main goal of this article is to explore the philosophical foundations of change desire in the Iranian culture and to build a link between these foundations and new imperatives for acting in line with changing the geometry of international power. This hypothesis assumes the existence of rich intellectual and philosophical layers in the Islamic Republic and Iran driving at active participation in the process of changing the geometry of international power. In answering the question regarding existing philosophical potentialities in Iranian and Islamic cultures in the process of changing the geometry of international power, this article relying upon the rational approach, explains resources contributing change in the existing geometry of international power in the context of Iranian cultural life. For this reason, this article claims that the notion of demanding change in various orders (general and particular) lies in the essence of the Islamic Revolution and is the product of Iranian culture and history. Another point is that demanding change paradoxically involves the recognition existing ethnicities. This can also be interpreted as a kind of invitation. This invitation includes both will to change and will to conform.