بررسي تطبيقي تزيينات كاشيك‌اري در معماري مساجد دوره هاي صفويه و قاجاريه با تكيه بر چهار مصداق تصويري

توجه به معنا از اركان اصلي معماري اسلامي است. تزيينات در اين نوع بناها از اهميت ويژ هاي برخوردارند كه در دوره هاي مختلف و با توجه به تحولات اجتماعي و فرهنگي، خود را ب هصور تهايي گوناگون و هماهنگ با بنا آشكار مي سازند. هدف اصلي اين مقاله بررسي تطبيقي تزيينات كاشي كاري در معماري مساجد دوره قاجار با دوره صفويه است كه در اين ميان اساس و چرايي اين نوع تزيينات بررسي مي شود. در اين زمينه، چگونگي و تحول رنگ ها و نقوش كاشي هاي مساجد در دوره صفويه و قاجار مورد بررسي قرار مي گيرد. براي بررسي و تحليل اين نقوش از مصدا قهايي نظير مسجد امام خميني )مسجد شاه سابق( و مسجد سيد در اصفهان، مسجد نصيرالملك در شيراز و مدرسه عالي شهيد مطهري )مسجد سپهسالار سابق( در تهران استفاده مي شود. اين پژوهش ما را به اين نتيجه مي رساند كه اين مفاهيم ناشي از پيوندهاي نامريي نظام يافته ميان نقوش تزييني و بنا كه در دوره صفويه به اوج مي رسد در دوره قاجار با تاثر از غرب، تحول يافته و مفهومي ديگر مي يابد. اين مقاله بر اساس روش تحقيق توصيفي-تحليلي به انجام رسيده و در تجزيه و تحليل اطلاعات از روش تطبيقي استفاده شده است.