تشاوم «عبدالرحمن شكري» بين الظنّ و الواقع (دراسه و نقد)

نقدي بر ديدگاه قايل به بدبيني «عبدالرحمن شكري»

عبدالرحمن شكري شاعري حساس و تيزبين بوده و از حوادثي كه در اطرافش به وقوع مي پيوست بسيار متاثر مي شد.برخي از پژوهشگراني كه به بررسي شعر شكري پرداخته اند، بر اين باورند كه شواهد شعري متعددي دال بر بدبين بودن او يافته اند، امري كه آنان را بر آن داشته كه به شكري صفت بدبيني را بدهند، اين در حالي است كه در ديوان همين شاعر ابيات بي شماري يافت مي شود كه دال بر خوشبيني وي است. چرا كه بدبيني شكري تماما ًسياه و تاريك نبوده بلكه در آن بارقه هاي اميد زيادي ديده مي شود، اميدواري كه موجب تقويت اراده مي-شود و انسان را به جلو حركت مي دهد. ما در بخشهاي زيادي از شعرش روزنه هاي اميد و آرزو را مي بينيم. شاعر بر اين باور است كه انسان قدرتي دارد كه به موجب آن مي‌تواند بدبيني را به خوشبيني تبديل كند، لذا شكري در دوره هاي مختلف شعري و زندگي شخصي اش به صورت شاعري كاملاً خوشبين بروز كرده و خواننده را به زندگي زيبا و در پرتو نور و خوشبيني فرامي خواند، و به زندگي و زندگان با چشم بدبينانه نمي نگرد، بلكه آن را به شكل واقعي خود مي بيند هرچند كه اين نگاه واقعي، ظاهري بدبينانه داشته باشد. ما در مقاله ي حاضردر پي آنيم كه صحت ادعاي منتقدان بدبيني شكري را با ذكر ادله ي آنان بررسي كرده و با استناد به پاره اي از اين شواهد به نوعي پرده از اين ديدگاه و نگاه شكري برداريم، امري كه تاكنون در مقاله و كتابهاي نوشته شده درباره ي شكري به آن پرداخته نشده است. ما بر اين باوريم كه شكري نه تنها شاعري بدبين نبود بلكه رايحه ي خوشبيني از جاي جاي ديوانش به مشام منتقدان منصف مي رسد.

As a sensitive and astute poet,Abd al-Rahman Shokry was very impressed by the events that took place around him. Researchers who have examined Shokry’s poems believe that his poetry has had several traces of pessimism, an attidude which made them believe that he is but a pessimistic poet. However, there have appeared in his Divan several poems that make him an optimistic one. It is why Shokryʹspessimism is not totally dark and there, we can see glimmers of hope that will reinforce oneʹs will, and encourage one to remain hopeful. We can see rays ofhope anddesire in many parts of hispoetry. He believes that the human being has got a power that enables him to turn pessimism into optimism.So he can be definitely regarded as optimistic in several stages of his poetic and personal life. He does not look at life pessimistically, but rather realistically, wrapped in a little bit pessimism, though. In this paper, we seek to examine the validity of the criticsʹ claim regarding Shokry’s pessimism by referring to their arguments, andtry to make Shokryʹs views unveiled by giving some illustrative evidence, an issue for which we can see no traces in the previous papers or books. We believe that Shokry cannot be regarded as a pessimistic poet, but rather a just critic can smell the flavour of optimism here and there in his poetry.