بررسي و آزمون اثر نابرابري بر فقر در كشورهاي منتخب با نگاهي به آموزه‌هاي اسلامي

Investigation and testing the effect of inequality on poverty in selected countries; with a look at Islamic teachings

كاهش و رفع فقر از تعاليم مورد تاكيد اديان الهي به‌ويژه اسلام است. توزيع نامناسب فرصت‌ها و منابع ظلم محسوب مي‌شود و اسلام با برنامه توزيع عادلانه به دنبال تحقق زندگي آبرومندانه براي انسان‌هاست. در قرن حاضر پس از يك دوره غفلت نسبي از نقش مهم توزيع و به‌ويژه نابرابري بار ديگر اين مقوله مهم در محور توجه محافل علمي و سياست‌گذاري قرار گرفته است. در اين مقاله مباني نظري اثر نابرابري بر فقر در اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي بررسي و سپس از جهت تجربي در كشورهاي منتخب و در گروه‏هاي متفاوت درآمدي از سال 1986 تا 2010م با استفاده از اطلاعات بانك جهاني و روش داده‏هاي تابلويي نامتوازن آزمون مي‌شود. براساس اين بررسي، نابرابري اثر مثبت و معنا‏داري بر فقر دارد؛ ولي افزايش درآمد سرانه موجب كاهش فقر در كشورهاي مورد مطالعه شده ‏است. همچنين تاثير نابرابري بر فقر در كشورهاي با درآمد بالاي ميانگين نسبت به كشورهاي با درآمد پايين‏تر از آن، بيشتر است. در مجموع توصيه مي‏شود كه كاهش شاخص نابرابري (ضريب جيني) راهنماي عمل سياست‏گذاران قرار گيرد.

Decreasing and eliminating poverty has been emphasized in religions specially Islam. Improper distribution of opportunities and resources are known as the instances of injustice and oppression. Islam has sought to achieve a decent life for humans with its program on fair distribution. In this century, after a period of relative neglect of the important role of distribution particularly inequality, again, this important issue has been placed at the center of attention in academic circles and policy making institutions. In this paper the theoretical origins of the effect of inequality on poverty in conventional economics and Islamic economics have been investigated and then in selected countries and in different income groups from 1986 to 2010 using data from World Bank and unbalanced panel data approach it was tested for practical purposes. Based on this study, inequality has had a significant and positive effect on poverty; however, the increases in per capita income led to the reduction of poverty in the countries have been studied. Also the impact of inequality on poverty in high-income countries was more than the low income countries. In general, it is recommended that policymakers take reducing inequality index (Gini coefficient) as a guide to action.