بررسي خاستگاه توابع رفاه اجتماعي در رويكرد برگسون−سامويلسن از منظر اسلام و سكولاريسم

Investigating the origin of social welfare functions in Bergson–Samuelsonʹʹs approach from the perspectives of Islam and secularism

با توجه به اينكه تابع رفاه اجتماعي به رتبه‌بندي توزيع رفاه ميان افراد جامعه مي‌پردازد، اين بحث مطرح مي‌شود كه خاستگاه و منشا تعيين اين رتبه‌بندي چيست؟ اقتصاد رفاه قديم و پارتويي، اين رتبه‌بندي را برخاسته از مطلوبيت‌ها و ترجيحات فردي افراد مي‌دانست؛ امّا رويكرد برگسون?سامويلسن آن را برخاسته از ترجيحات اجتماعي افراد مي‌داند. هر دو رويكرد، با ايده سكولاريسم كه همه ترجيحات را تنها در حوزه شناخت انساني قرار مي‌دهد، كاملاً سازگار است؛ امّا با انديشه اسلامي كه معرفت‌هاي وحياني را نيز مي‌افزايد، تنها در محدوده‌اي خاص قابل قبول است. در اين مقاله، اين محدوده بررسي شده و زمينه ارايه تابع رفاه اجتماعي براساس ترجيحات اجتماعي افراد در يك جامعه اسلامي، فراهم شده است. از آنجا كه اين پژوهش، الگويي از ايده اجتماعي افراد در جوامع اسلامي مانند ايران را ارايه مي‌كند، مي‌تواند درآمدي به نظريه‌پردازي بومي در باب تابع رفاه اجتماعي قلمداد شود.

Since the social welfare function deals with the ordering of welfare distribution in a society, this question arises that what is the origin of this ordering. Old welfare economics and Paretoʹs welfare economics believed the ordering was derived from utility and individual preferences; but Bergson–Samuelsonʹs approach sees it arising from peopleʹs social preferences. Both of these approaches are perfectly compatible with the idea of secularism, in which all preferences are in the realm of human cognition. But its consistency with the Islamic notion which includes divine knowledge is acceptable only in a particular area. In this paper, the range of this adaptation is investigated; it provided a background for the presentation of social welfare function based on social preferences of people in an Islamic society. Because this paper offered a pattern of individualsʹ social ideas in Muslim societies such as Iran, it can be considered as an introduction to national theorizing about social welfare function.