كاني شناسي و بلورشيمي لامپروفيرهاي شمال غرب ايران

Mineralogy and mineral chemistry of lamprophyres in the NW Iran

در شمال غرب ايران، بيرون زدگي هاي متعددي از سنگ هاي لامپروفيري به صورت دايك و سيل حضور دارند. اين لامپروفيرها به دو نوع غني از ميكا و غني از آمفيبول قابل تقسيم اند. لامپروفيرهاي غني از آمفيبول شامل فنوكريست هاي آمفيبول، شبه ريخت اوليوين، كلينوپيروكسن در زمينه اي از فلدسپار و شيشه دگرسان شده هستند. لامپروفيرهاي غني از ميكا شامل فنوكريست هاي ميكا، كلينوپيروكسن هستند كه در زمينه اي از فلدسپار و شيشه قرار دارند. تركيب بلورهاي آمفيبول بيشتر كرسوتيتي، ميكاها فلوگوپيتي و كلينوپيروكسن ها از نوع ديوپسيد – ساليت هستند. كلينوپيروكسن هاي لامپروفيرهاي غني از آمفيبول در مقايسه با لامپروفيرهاي غني از ميكا حاوي اكسيد آلومينيوم بالايي هستند. بر اساس تركيب كاني ها، ماگماي به وجود آورنده لامپروفيرهاي مورد بررسي ميزان گريزندگي اكسيژن بالايي داشته و اين ماگما در عمق كم دستخوش تبلور بخشي شده است. بر اساس كاني شناسي، لامپروفيرهاي غني از ميكا داراي ماهيت آهكي- قليايي و از نوع مينت بوده و لامپروفيرهاي غني از آمفيبول ماهيت قليايي و از نوع كامپتونيت هستند. لامپروفيرهاي غني از ميكا از يك گوشته ليتوسفري غني شده در اثر عوامل فرورانشي و حاوي فلوگوپيت و يا آمفيبول پتاسيم دار در يك محيط كوهزايي ايجاد شده اند. لامپروفيرهاي غني از آمفيبول احتمالاً از يك گوشته ي لرزوليتي حاوي كاني هاي آبدار منشا گرفته اند.

There are numerous outcrops of lamprophyric rocks, as sill and dikes, in the northwestern part of Iran. These rocks can be classified in two mica- and amphibole-rich types. Amphibole-rich type includes amphibole, olivine psudomorphs, and clinopyroxene phenocrysts in the matrix of feldspar and altered glass. Mica-rich lamprophyres include mica and clinopyroxene phenocrysts in the matrix of feldspar and glass. Amphiboles represent kaersutite composition and mica crystals mainly show phlogopitic composition. Clinopyroxene crystals have mainly salite-diopside composition. Clinopyroxenes in the amphibole-rich type have higher Al2O3 content. Studied lamprophyres are formed in a high oxygen fugacity condition and their magmas have been experienced low pressure crystallization. According to nature of minerals, mica-rich lamprophyres have calc alkaline nature and are minette and amphibole –rich type represents alkaline nature and can be consider as comptonite. Mica-rich lamprophyres originated from phlogopite and/or potassic amphibole bearing metasomatized lithospheric mantle in a orogenic tectonic setting. Amphibole-rich lamprophyres probably originated from a lherzolite mantle that includes fluid-bearing minerals.