بررسي تاثير عناصر ريز‏مغذي بر برخي خصوصيات ريخت‏شناختي مرتبط با كميت و كيفيت بذر چغندرقند رقم شيرين

Effect of micronutrients application on some morphological traits related to seed quantity and quality of sugar beet cultivar Shirin

اين تحقيق در دو سال زراعي 84-1383 جهت تعيين اثرات عناصر ريزمغذي بر برخي خصوصيات ريخت‏شناختي مرتبط با كميت و كيفيت بذر چغندرقند رقم شيرين در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي اردبيل انجام‏شد. بر اساس نتايج تجزيه شيميايي خاك مزرعه مورد آزمايش داراي واكنش 62/7 – 80/7، كربن آلي 53/0 – 49/0 درصد بوده و مقادير نيتروژن‏كل، فسفر و پتاسيم قابل جذب آن نيز در حد مطلوب ارزيابي ‏شدند. آزمايش به صورت طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل هشت تيمار: (1) شاهد (بدون مصرف عنصر ريزمغذي)، (2) آهن Fe، (3) منگنز Mn، (4) بور B، (5) آهن و منگنز، (6) آهن و بور، (7) بور و منگنز و (8) آهن، بور و منگنز بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه تاثير تيمارهاي مختلف بر تعداد شاخه‌هاي فرعي، قطرشاخه‏اصلي، وزن خشك‏برگ، وزن خشك‏شاخه و وزن خشك‏كل بوته در سطح يك درصد معني‌دار مي‌باشد. از مقايسه ميانگين‏ها مشخص شد كه بيشترين تعداد شاخه‏فرعي با مصرف عنصر آهن حاصل شده، بالاترين مقادير وزن خشك‏برگ، وزن خشك‏شاخه و وزن خشك‏كل با مصرف آهن و نيز با مصرف توام عناصر آهن و بر به دست آمده است. هم‏چنين نتايج نشان داد كه تاثير عناصر ريزمغذي بر عملكرد بذر، درصد پوكي، درصد قوه‏ناميه، درصد بذر با سايز 5/4-5/3ميلي‌متر گرد (?) معني‌دار بود و با مصرف توام آهن و بر بيشترين عملكرد بذر در هكتار با كمترين درصد پوكي و بالاترين قوه ناميه حاصل گرديد.

In order to study the effects of micronutrients application on some morphological traits associated with seed quantity and quality of sugar beet cultivar Shirin, an experiment was conducted in 2001-02 at Ardabil Agricultural Research Station. Based on soil test results, soil pH was 7.62-7.80 with 0.49- 0.53% organic matter content, and the quantity of absorbable P, total N, and K amounts were found to be at optimum level. Eight treatments including: 1. control (no micronutrient), 2. Fe, 3. Mn, 4. B, 5. Fe and Mn, 6. Fe and B, 7. Mn and B, and 8. Mn, Fe and B were evaluated in randomized complete block design with three replications. Results indicated that the effect of different treatments on the number of lateral branches, main banch diameter, leaf dry weight, branch dry weight, and total dry weight was significant (P < 0.01). Means comparision showed that the maximum number of lateral branches was obtained in Fe+ treatment and the highest rate of leaf dry weight, branch dry weight, and total dry weight was observed in both Fe and Fe- B treatments. Results also showed that micronutrient application had a significant effect on seed yield, unfilled kernel percentage, vigour percentage, and standard seed size (round 3.5-4.5 mm) percentage. Fe- B treatment resulted in the highest seed yield per hectare with the highest vigour and the lowest unfilled kernel percentage.