پديد آورندگان :
درياشناس، عبدالمحمد نويسنده مربي پژوهشي موسسه تحقيقات خاك و آب Daryashenas, A. M. , رضايي، حامد نويسنده ,
كليدواژه :
ارقام مرجع , چغندرقند (Beta vulgaris L.) , دريس , غلظت عناصر غذايي
چكيده فارسي :
روش تجزيه گياه به?طور موفقيت آميزي براي ارزيابي تغذيه آن، توصيه كودي و افزايش كارايي كودها در زراعت چغندرقند استفاده مي شود. روش تلفيقي تشخيص و توصيه (DRIS) سيستم جامع تفسير نتايج تجزيه گياه است و تا حدود زيادي نارسايي هاي روش حد بحراني و دامنه كفايت را مرتفع ساخته است. مصرف بيش از حد كودها باعث افزايش عملكردريشه مي شود ولي كيفيت محصول را كاهش مي دهد. لذا ضروري است كودهاي شيميايي به صورت بهينه در زراعت چغندرقند استفاده شود. در تحقيق حاضر از 383 مزرعه پراكنده در استان خوزستان طي مدت سه سال نمونه برداري گياه انجام و بانك اطلاعاتي حاوي 5500 داده شامل تركيبات شيميايي گياه، عملكردريشه و قند ايجاد گرديد. براساس روش دريس مزارع به ?ترتيب برمبناي 53 و 3/6 تن در هكتار عملكردريشه و قند به دو جامعه عملكرد كم و زياد تقسيم شد. سپس كليه فرم هاي بيان متشكل از نسبت و حاصلضرب دو عنصري غلظت عناصر در دو جامعه مذكور تعيين گرديد. واريانس كليه فرم هاي بيان در دو جامعه برآورد شد و متعاقب آن نسبت واريانس فرم هاي بيان جامعه عملكرد كم به زياد تعيين گرديد (SB/SA). در نهايت دو سري 55تايي فرم بيان براي عملكردريشه و قند به عنوان مناسب ترين نرم هاي استاندارد دريس گزينش شد. ميانگين غلظت عناصر غذايي پرنياز و كم?نياز در گياه چغندرقند به عنوان ارقام مرجع براي عناصر NO3-N، N، P، K و S، 891/0، 980/3، 270/0، 165/3 و 52/0 درصد در ماده خشك و براي عناصر Mn، Zn، Fe، Cu و B 109، 34، 361، 5/16 و 40 ميلي گرم بر كيلوگرم به دست آمد. هم چنين شاخص دريس براي عناصر غذايي-N NO3، N، P، K، Mn، Zn، Fe، Cu، B و S محاسبه گرديد. به?منظور صحت، دقت و ارزشمندي نرم ها و شاخص ها نتايج دو سري آزمايش كودي مورد آزمون قرار گرفت نتايج آزمون ها نشان داد نرم ها و شاخص ها داراي دقت كافي براي ارزيابي و تشخيص اختلالات تغذيه اي چغندرقند هستند.
چكيده لاتين :
Plant analysis is successfully used in monitoring nutritional status, recommending fertilizer rates and types, and maximizing fertilizer efficiency in sugar beet. Diagnosis and recommendation integrated system (DRIS) is a comprehensive approach which does not have limitations of the critical value approach (CVA) and sufficiency range approach (SRA). Over- dose application of fertilizer increases root yield but decreases crop quality. In this investigation, the amount of nutrients in leaf samples and yields from 383 fields throughout Khuzestan province were determined for three years. Then, database containing 5500 data including yields and concentration of nutrients was made. According to the DRIS method, the whole sampled fields were divided into two low and high yielding populations based on root yield of 53 tha-1 and white sugar yield 6.3 tha1. Then, all forms of expression were determined in each sub-population and the variance was calculated. In order to select the best reference norms, the largest variance ratio (SB/SA) was taken into account. Finally, 55 reference norms were selected. DRIS indices were calculated using Excel software. Mean concentration of NO3-N, N, P, K, S was 0.891, 3.98, 0.27, 3.16, 0.52 percentage and for Mn, Zn, Fe, Cu and B was 109, 34, 361, 16.5 and 40 mgkg-1. In order to check the precision, accuracy and usefulness of the norms and indices, the results of two fertilizer experiment were evaluated. The results showed that these reference norms as well as the DRIS indices seems to be useful in determining nutritional status of sugar beet.
