برآورد ميزان دريافت روزانه نيترات از طريق مواد غذايي و آب آشاميدني در شهرهاي ورزقان و پارس‌آباد با ميزان شيوع متفاوت سرطان معده

Estimating of Dietary Nitrate Consumption in Two Cities of Varzaghan and Parsabad with Different Occurrence of Gastric Cancer

زمينه و هدف : نيترات يكي از آلاينده هاي مهم مواد غذايي و آب مي باشد. ورود بيش از حد نيترات به بدن مي تواند موجب افزايش احتمال خطر ابتلا به سرطان معده و همچنين ساير مشكلات بهداشتي شود. هدف اين مطالعه برآورد ميزان دريافت روزانه نيترات در شهرهاي ورزقان (با شيوع بالاي سرطان معده) و پارس آباد (با شيوع پايين سرطان معده) و مقايسه آن در اين دو شهر و همچنين مقايسه با استاندارد سازمان جهاني بهداشت بود. روش كار: در اين مطالعه مقايسه اي در فصول پاييز و بهار سال 1390 حدود 216 نمونه مواد غذايي (از گروه‌هاي مختلف مواد غذايي) و آب آشاميدني جمع آوري و مقادير غلظت نيترات آنها با روش رنگ سنجي اندازه‌گيري گرديد. سپس بر اساس ميزان مصرف مواد غذايي هر فرد در شبانه روز (طرح جامع مطالعات الگوي مصرف مواد غذايي خانوار و وضعيت تغذيه اي كشور) و غلظت نيترات اندازه گيري شده، ميزان دريافت روزانه نيترات محاسبه گرديد. يافته ها: نتايج مطالعه نشان داد كه ميزان دريافت روزانه نيترات در شهر هاي ورزقان و پارس‌آباد به ترتيب 35/0 ± 53/8 و 54/0 ± 17/8 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن هر فرد بزرگسال مي باشد، كه از مقدار مجاز توصيه شده توسط FAO/WHO (صفر الي 7/3 ميلي گرم به ازاي هركيلوگرم وزن بدن در روز) بسيار بيشتر مي باشد. اختلاف معني داري بين ميزان دريافت روزانه نيترات در گروه هاي مختلف مواد غذايي در دو شهر مورد بررسي در مقطع زماني مورد مطالعه مشاهده نگرديد ( 05/0 > P ). نتيجه گيري: با وجود آنكه اختلاف معني داري بين ميزان دريافت روزانه نيترات در دو شهر مورد بررسي مشاهده نگرديد. ميزان دريافت روزانه نيترات در هر دو شهر بسيار بالاتر از حد مجاز بود. لذا پايش، منشا يابي و همچنين حذف منابع آلوده ساز در جهت كاهش آلودگي مواد غذايي توصيه مي گردد.

Background & objectives: Nitrate is one of the major contaminants in food and water. Excess intake of this substance can increase the risk of stomach cancer and also cause other health problems. The objectives of this study were estimation of dietary nitrate consumption in the Varzaghan with high and Parsabad with low stomach cancer incidence in country, and also the comparison dietary nitrate consumption with World Health Organization standards. Methods: In this comparative study performed during autumn and spring of 2011 about 216 food samples (including all food groups) and drinking water collected and their nitrate concentration was determined by colorimetric method. Then daily dietary consumption of nitrate calculated based on daily diet of each person (according to national study on food consumption pattern in Iran) and nitrate concentration in each group of food and drinking water. Results: Daily consumption of nitrate in Varzaghan and Parsabad was 8.53 ± 0.35 and 8.17 ± 0.54 mg per kg of body weight (of adults), respectively, which is much greater than the amount recommended by FAO/WHO (0-3.7 mg per kg of body weight). Significant difference was not observed in the dietary consumption of nitrate in two cities at studied period (P > 0.05). Conclusion: Despite of no significant difference in dietary consumption of nitrate in two cities, the daily consumption of nitrate in both of studied cities was significantly greater than the recommended level. Therefore monitoring sources of contamination and reduction of environmental pollution for decreasing food nitrate concentration are recommended.