تهيه ي ابزار مشاركت شهري و برآورد پايايي و روايي آن (مورد مطالعه: شهر كرمانشاه)

The Construction and Validation of the construct “Urban participation”: Case of Study: City of Kermanshah

يكي از مفاهيم مورد توجه جامعه شناسان (خاصه جامعه شناسان و برنامه ريزان شهري) سنجش مفهوم مشاركت شهري است. با توجه به اين كه اين مفهوم كاربرد فراواني در مطالعات شهري دارد، تهيه ابزاري پايا براي آن مهم و موثر است. هدف از اين مطالعه اين است كه ابزار مشاركت شهروندان را مورد بازنگري قرار داده و آن را به‌ عنوان ابزاري هنجاريابي شده در دسترس پژوهشگران حوزه ي علوم اجتماعي قرار دهد. براي پاسخ و دستيابي به اين هدف، نمونه‌اي 400 نفري از شهروندان بالاي 20 سال شهر كرمانشاه به‌صورت تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند و فرم مشاركت شهري را تكميل كردند. نتايج تحليل به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS21 و Amos21 تحليل شدند. بر اساس نتايج به‌دست‌آمده، روش تحليل عاملي مرتبه ي دوم با استفاده از مدل اندازه‌گيري نشان‌دهنده ي ساختار چهار مولفه‌اي مقياس ميزان مشاركـت در نمونه ي مورد مطالعه است. نتايج حاصل از مدل عاملي تاييدي مرتبه ي دوم براي سنجش ميزان مشاركت نشان مي‌دهد كه اين مفهوم از چهار بعد (اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي) تشكيل شده است. شاخص‌هاي تطبيقي و مقتصد محاسبه‌ شده براي ارزيابي كليت مدل عاملي نشان مي‌دهند كه شاخص برازش تطبيقي CFI برابر 89/0، شاخص برازش شده تطبيقي مقتصد PCFI برابر 726/0، شاخص ريشه ي دوم ميانگين مربعات باقيمانده يا RMSEA برابر 069/0، نسبت كاي اسكوير به درجه ي آزادي CMIN/DF برابر 91/2 است كه در مجموع وضعيت بهبودي را براي مدل نشان مي‌دهد. درمجموع داده‌هاي گردآوري ‌شده مي‌توانند مدل را مورد حمايت قرار دهند و از طرفي اين نتيجه بر اساس چارچوب نظري نيز منطقي و صحيح است. از طرفي مي‌توان نتيجه گرفت كه پرسشنامه ميزان مشاركت داراي سه عامل (آگاهي نسبت به مشاركت شهري، تمايل به مشاركت شهري و ميزان مشاركت شهري در چهار بعد) است كه در سازمان‌ها مورد استفاده و براي برنامه‌ريزي‌هاي اجتماعي و فرهنگي سودمند است.

One of the main concepts that have attracted the attention of sociologists and especially city planners is the measurement of the concept of urban participation. The goal of this study is to reevaluate the construct of urban participation, in order to offer a validated and standard device to the researchers of social sciences. In order to achieve this goal, the research population consisted of all the citizens of the city of Kermanshah of which 400 individuals were selected as the sample via cluster and random sampling. The results of factor analysis showed that the construct of urban participation consisted of four item: economic, social, political, and cultural). The comparative and parsimonious indices showed that CFI or comparative fit index was 0.89, and the comparative parsimonious fit index or PCFI factor was 0.726. Besides the root mean squared error of approximation or RMSEA was 0.069, and normed chi-square or CMIN/Df was 2.91 which altogether showed an improvement of the model. As whole, all gathered data can support the model, and the results also support the theoretical framework. Finally, it can be concluded that the questionnaire of urban participation includes three items (knowledge of participation, tendency to participation and rate of participation) which are useful in social, cultural programs.