يافته‌هاي راديوگرافيك مبتلايان به سل ريوي طي يك دهه گذشته در استان قم

Radiographic manifestation of pulmonary tuberculosis in recent decade in Qom

چكيده زمينه و هدف: اقدامات فراواني در جهت پيش‌گيري، كنترل و درمان سل صورت گرفته است با اين وجود جز بيماري‌هاي عفوني مهم در كشور مي‌باشد. بيش از 80 درصد موارد سل مربوط به سل ريوي است. هدف از اين مطالعه بررسي تظاهرات راديولوژيك بيماران مبتلا به سل ريوي است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع تحليلي مقطعي بوده و بعد از بررسي معيارهاي ورود و خروج، پژوهش بر روي 448 كليشه راديوگرافيك بيماران كه در بازده زماني ده ساله به مراكز بهداشتي درماني شهري و روستايي استان قم مراجعه و تشخيص سل ريوي داده شده بود صورت گرفت. لب‌هاي درگير در سمت راست و چپ به ثبت رسيدند. ضايعات درگير به كدورت آلوولار، پنمونيك، انتشار برونكوژنيك، تخريب و بولا، ضايعات گون، كاويته و برونشكتازي تقسيم‌بندي گرديد. داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 18 توسط شاخص‌هاي آمار مركزي و توزيع فرواني و نيز رگرسيون لجستيك براي بررسي ارتباط كاويتي و اسكور با متغييرهاي مستقل در سطح معني‌داري 05/0 تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: از 448 بيمار ثبت شده، سن متوسط بيماران گزارش شده 22±24/48 سال، 3/33 درصد مرد، 44 درصد ايراني و 3/91 درصد شهري بودند. بيشترين يافته‌هاي راديولوژيك به ترتيب در لب فوقاني ريه راست و سپس در لب فوقاني ريه چپ بود و شيوع نوع ضايعات به ترتيب آلوولار پراكنده، انتشار برونكوژنيك و كدورت پنمونيك مشاهده گرديد. بين وجود كاويته با مليت ارتباط معني‌داري مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: بر اساس محل و شيوع يافته‌هاي راديوگرافيك، اين مطالعه مي‌تواند به تشخيص زودرس و درمان مناسب بيماران مشكوك كمك نمايد. واژگان كليدي: سل، ريوي، عكس قفسه صدري، يافته‌ها

Abstract Background: Despite control, prevention and the availability of drugs to cure tuberculosis, TB remains an important cause of death from an infectious agent in Iran. Pulmonary tuberculosis is more than 80% of tuberculosis cases. Chest x-ray is sensitive, cheap and accessible instrument for the diagnosis of tuberculosis. The aim of this study was to determine the radiological changes in patients with pulmonary tuberculosis. Materials and Methods: In this cross-sectional study, after consideration of inclusion and exclusion criteria, finally 477 radiographic patients referred to rural and urban clinics in recent decade were enrolled. The affected lobe or lobes of the left or right lung were recorded. The types of involvement were categorized based on patchy consolidation, cavitation, fibrosis, bronchiectasis, gohn lesion, bronchogenic spread and bronchopneumonia. Pearson correlation coefficient was used to measure the strength of association between continuous variables. For analysis of qualitative parameters, we use from chi-square test. Data analysis was done in SPSS 18 and P value below than 0.05 was significant. Results: out of 477 patients, mean age was 48.24±22 years old, male including 33.3%, Iranian and urban cases were 44% and 91.3% respectively. The most frequent involved site was the left upper lobe followed by the right upper lobe. The most frequent radiographic finding was patchy consolidation and then bronchogenic spread and pneumonic consolidation respectively. There was significant correlation between lung cavities in patients with nationality. Conclusion: this study could be help to early diagnosis and treatment of suspect patients to pulmonary tuberculosis. Keywords: Tuberculosis, Pulmonary, Chest X ray, Findings.