بررسي فيتوشيميايي اسانس گياه دارويي در شمال ايرانPhlomis cancellata Bunge.

Essential oil composition of Phlomis cancellata Bunge. in North of Iran

گياه دارويي گوش بره سفيد با نام علميPhlomis cancellata Bunge. گياهي معطر و بومي است كه به تيره نعناعيان تعلق دارد. باعنايت به اثبات ارزش دارويي و همچنين پراكنش گسترده اين گياه در رويشگاههاي شمال كشور، پژوهش حاضر به بررسي شاخصه‌هاي كمي و كيفي اسانس استحصالي از اين گياه در يكي از رويشگاههاي طبيعي آن در شهرستان چالوس پرداخت. بدين ‌منظور‌، پس از جمع‌آوري سرشاخه‌هاي گلدار از مراتع كنديچال چالوس (2100 متر) و خشك نمودن در محيط آزمايشگاه‌، اسانس گياه به روش تقطير با آب و طرح كلونجر استخراج و اجزا شيميايي آن توسط دستگاه‌هاي GC و GC/MS جداسازي و شناسايي گرديد. در مجموع تعداد 28 تركيب شيميايي از اسانس گياه مورد نظر با بازدهي 97/0 درصد شناسايي گرديد كه مهمترين اين تركيبات به‌ترتيب شامل ژرماكرن دي (2/37 درصد)‌، آلفا-كوپاين (9 درصد)‌، متيل اكتادكانويات (6/8 درصد)‌، بتا-المن (5/7 درصد) و بتا-بوربونن (1/5 درصد) مي‌باشند. با نظربه ويژگيهاي مطلوب اسانس استحصالي ازگياه دارويي گوش بره سفيد‌، مطالعات افزون در ابعاد رفتارهاي اكولوژيك و فيتوشيميايي آن در سطوح گسترده تر پيشنهاد مي‌گردد.

Global attitude to using of natural essential oil in different industry point the necessary to identifying the aromatic plants and their chemical components. So in this research aerial parts of Phlomis cancellata Bunge., in blooming were collected from its natural habitat in Chaloos (2100 m), essential oil was obtained by hydro distillation (Clevenger type) and then analyzed by GC and GC-MS. Results showed that from 28 chemical components of plant oil , five chemical compounds: germacrene-D (37.2%), ?-copaene (9%), methyl octadecanoate (8.6%), ?-elemene (7.5%) and ?-bourbonene (5.1%), respectively were the most components in essential oil and introduced that that the sesquiterpenes were the main constituents to other terpenes.