بررسي اعتبار جانشيني شاخص‎هاي تنفسي در پيش بيني بيماري‎هاي ريوي در جانبازان شيميايي در معرض گاز خردل

Studying the surrogate validity of respiratory indexes in predicting the respiratory illnesses in wounded people exposed to sulfur mustard

چكيده زمينه و هدف: سلاح‎هاي شيميايي از غير انساني‎ترين جنگ افزارهاي ساخته دست انسان مي‎باشند. اين گازها مي‎توانند ناراحتي‎هايي از قبيل اختلالات تنفسي و ساير بيماري‎هاي جدي را ايجاد نمايند. به طوري كه در 80 درصد از جانبازان شيميايي ايران عوارض سه‎گانه سرفه، ترشعات و تنگي نفس وجود دارد. هدف از اين مطالعه استفاده از نتايج قابل اندازه‎گيري عوامل تنفسي كه از تست‎هاي ارزان قيمت هستند، براي محاسبه احتمال وجود بيماري در افراد مورد مواجهه مي‎باشد. مواد و روش‎ها: در اين مطالعه تحليلي- مقطعي اطلاعات مربوط به 1865 نفر از مصدومين شيميايي شهر سردشت كه تحت تاثير گاز خردل قرار گرفته بودند، از طريق قراعت پرونده‎هاي پزشكي موجود در بنياد جانبازان جمع‎آوري شد و براي محاسبات آماري از روش رگرسيون لجستيك و براي ارزيابي اعتبار مدل از آماره هازمر-لمشو استفاده گرديد. دستگاه اسپيرومتري مورد استفاده در اين تحقيق از نوع Chest HI801 ساخت كشور ژاپن بوده است. يافته‎ها: در ميان افراد انتخاب شده 6/23 درصد از مصدومين را زنان و 4/76 درصد ديگر را مردان، 7/48 درصد را افراد زير 40 سال و 3/51 درصد را افراد 40 سال و بالاتر تشكيل مي دادند. همچنين متوسط سن مردان (27/11) 72/45 سال و زنان (43/14) 53/48 سال بوده است. درصد افراد بيمار در نمونه 6/48 درصد و درصد افراد سالم 4/51 بود. ميانگين آزمون حجم بازدم فعال در ثانيه اول (FEV1) كل افراد (81/21) 78/81 محاسبه شد. پارامترهاي مدل رگرسيون نيز به صورت: مقدار ثابت 456/10، ضريب جنس: 478/0- ، ضريب سن: 29/0 و ضريب FEV1 برابر 128/0- محاسبه شده‎اند. نتيجه گيري: با مدل به دست آمده مي‎توان به جاي آزمايش‎هاي پر هزينه و گهگاه تهاجمي، با كمترين هزينه احتمال وجود بيماري را در اشخاص داراي مواجهه با گاز جنگي خردل محاسبه كرد. واژه هاي كليدي: جانشين، حجم بازدم فعال در ثانيه اول (FEV1)، بروز بيماري، سلاح شيميايي، گاز خردل، احتمال

Abstract Background: Chemical weapons are among the most non-humanistic types of man-made weapons. These gases can cause problems like breathing disorders and other serious illnesses, such that nearly 80 percent of wounded people in Iran have signs of coughing, exuding, and asthma. The aim of this study is to use the results of spirometry tests that are cheap in calculating the probability of illnesses in those exposed. Materials and Methods: In this cross-sectional-analytic study, data related to 1865 individuals wounded by chemical weapons in Sardasht who had been exposed to sulfur mustard were extracted from the existing medical files in Bonyad Janbazan Office. Data analysis was done through the logistic regression method while for evaluating the validity of this model, COX- SNEL was utilized. The spirometry device used in this study was Chest HI801 which was made in Japan. Results: Women formed %23.6 of the population and the rest %76.4 were men. Also, %48.7of the participants were under 40 and %51.3 were 40 and above. Mean age of men was 45.2(11.27) while this was 48.53(14.43) for women. Totally, %48.6 of participants were ill while %51.4 were reported to be healthy. Mean of FEV1 was measured to be 81.78 (21.81) and regression model parameters were as follows: constant =0.465, sex= -0.478, age= 0/29, and FEV1= -0/128. Conclusion: Through the obtained model, the probability of disease incidence in those exposed to sulfur mustard can be computed in a more economic way which can compete with the more expensive, invasive methods. Keywords: Chemical weapons, Disease incidence, FEV1, Probability, Sulfur mustard, Surrogate