تاثير دورسبان بر روي هورمون هاي جنسي و تغييرات بافتي بيضه در موش هاي آزمايشگاهي

Effects of Dursban on Sexual Hormones and Changes ofTestis Tissue in Mice

سابقه و هدف: دورسبان (كلروپيريفوس)، از متداول ترين سموم ارگانوفسفره اي است كه براي كنترل آفت گياهان مورد استفاده قرار مي گيرد. مكانيسم اصلي اين گونه تركيبات، مهار آنزيم كولين استراز بوده و ممكن است بر روي سيستم توليد مثلي، تاثير منفي داشته باشند. با توجه به استفاده آن در كشاورزي و ضرر احتمالي اين سم، تاثير آن بر روي هورمون هاي جنسي و تغييرات بافتي در بيضه موش سفيد كوچك مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روشها: در يك مطالعه تجربي، 40 سر موش نر بالغ آزمايشگاهي به چهار گروه مساوي شامل كنترل، شم، آزمايشي1 و 2 تقسيم شدند. حيوانات در گروههاي تجربي، سم دورسبان را با دوز مكررmg/kg 15 وmg/kg 30 به صورت داخل صفاقي به مدت يك ماه (پنج روز اول هفته) دريافت نمودند. به گروه شم روغن زيتون تزريق گرديد. گروه كنترل تزريقي نداشتند. با تهيه برش هاي بافتي از بيضه، رده هاي مختلف سلولهاي اسپرماتوژنيك و سلولهاي لايديگ و قطر لوله هاي اسپرم ساز با استفاده از عدسي چشمي مدرج اندازه گيري شدند. قطر بيضه نيز توسط ميكرومتر اندازه گيري شد. هورمون هاي گونادوتروپين و تستوسترون با استفاده از روش radioimmunoassay بدست آمدند. سپس داده‌ها تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: ميزان هورمون هاي گونادوتروپين و تستوسترون در گروههاي آزمايشي 1 و 2، كاهش معني داري نسبت به گروه كنترل و شم پيدا نمود (05/0p < ). تعداد سلولهاي اسپرماتوگوني، اسپرماتوسيت هاي اوليه و ثانويه، اسپرماتيدها و سلولهاي لايديگ، قطر بيضه و قطر لوله هاي اسپرم ساز نيز كاهش معني داري را در گروههاي آزمايشي 1 و 2، نسبت به گروه كنترل و شم و همچنين در گروه آزمايشي2 نسبت به گروه آزمايشي 1، نشان داد (05/0p < ). نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه احتمالا سم دورسبان، مي تواند باعث كاهش هورمون هاي جنسي شده و با تخريب بافت بيضه، يكي از عوامل ناباروري تلقي گردد.

ABSTRACT BACKGROUND AND OBJECTIVE: Dursban is the most common organophosphate pesticides that used for control of pests. The main action of this compound is inhibition of cholinesterase enzyme, which adversely effects on reproductive system. Due to the use of pesticides in agriculture and the possible damage, the effect of this toxin on the sexual hormones and changes of testis tissue in mice was studied. METHODS: In the experimental study, 40 adult male mice were divided into four equal groups including control, sham, experimental (1and 2) groups. In the experimental groups, animals were intraperitoneally injected with consecutive doses of 15mg/kg and 30mg/kg dursban for one month (five days per week). The olive oil was injected to sham group and control received no injection. Testes tissue sections were prepared to investigate possible changes occurring in the category of spermatogenic, Leydig cells and seminiferous tubule by eye piece (calibrated ocular lens). Diameter of testis was measured by micrometer. Levels of gonadotropin hormones and testosterone were assayed by radioimmunoassay. Then data were analyzed. FINDINGS: Levels of gonadotropin hormones and testosterone in experimental (1 and 2) groups were significantly declined compared to control and sham group (p < 0.05). The number of spermatogonia, primary and secondary spermatocyts, spermatids, Leydig cells, diameter of testis and seminiferous tubule diameter in the experimental (1 and 2) groups compared to control and sham group and also in the experimental 2 group compared to experimental 1 group were decreased (p < 0.05). CONCLUSION: These results demonstrated that dursban can cause the decrease of sexual hormones and damage of testes tissue that is pushing people toward infertility. KEY WORDS: Dursban, testis tissue, Spermatogonia, Testosterone, Gonadotropin