نمادگشايي شهر قصّه

Decoding the Symbols in Shahr-e Ghesseh

شهر قصّه شاهكار بيژن مفيد نمايش‌نامه تمثيلي - طنز آميزوانتقادي در دو پرده و چهار صحنه و از زبان حيوانات مي‌باشد. فيل كه موجودي بسيارساده لوح و مبادي آداب است ،وارد شهر قصّه مي‌شود وناگهان خود راميان اهالي شهر مي‌يابد كه هر يك نماد تيپ وطبقه‌اي والبتّه همه دغل‌باز و نابكارند. حادثه‌اي برايش پيش مي‌آيد ويكي از دندان‌هايش مي‌شكند. اهالي شهر آهسته آهسته چنان بلايي سرش مي‌آورندكه خود او نيز در هويّتش شك مي‌كند. بيژن مفيد به گفته خود ،اين نمايش‌نامه را از داستاني عاميانه گرفته و بدان شكلي تمثيلي داده است. تلاش او در اين زمينه بسيار موفّق بوده است. علاوه بر آن كه گفت‌وگوها نيز همگي آهنگين و شعرگونه تنظيم شده است؛ زنده وهمراه بانيش وكنايه به مسايل اجتماعي است. شخصيّت‌هاي داستان براساس ميزان حضورشان، به سه دسته اصلي، فرعي وحاشيه‌اي تقسيم شده‌اند كه دراين مقاله به نمادگشايي نقش‌هاي اصلي وفرعي پرداخته شده است.

Shahr-r Ghesseh, a masterpiece by Bijan Mofid, is a satirical-allegorical-critical play in two acts and four stages, narrated by animals. An elephant, a naïve and polite creature, enters the city and suddenly finds himself among citizens that represent different classes of the society, all tricky and wicked. He breaks one of his teeth in an accident. They inflict such a blow on him that he himself doubts his identity. Bijan Mofid stated that he got the idea from a folkloric story and developed it into an allegory. It was a success. The dialogues are rhythmic and lively alluding to social problems. The characters of the story are divided into main, auxiliary, and marginal groups. The present article focuses on decoding the symbols of the main and auxiliary characters.