سامانه راندگي ها در كوه‌هاي بينالود

Thrust tectonics of Binalud Mountains

رشته كوه بينالود يك نوار چين‌خورده- گسليده از نوع نازك ورقه است كه تكوين و تكامل آن با تصادم خرد ورق ايران و ورق توران در ترياس پسين (كوهزايي سيمرين) آغاز و در طول دوران مزوزوييك و سنوزوييك (كوهزايي آلپ) ادامه يافته است. ساختار كنوني اين ارتفاعات را راندگي‌ها و ورقه‌هاي رورانده‌اي تشكيل مي‌دهند كه همگي سوي حركت جنوب –جنوب باختر داشته و به سمت جنوب باختر جوان مي‌شوند. اين راندگي‌ها بر اساس تقدم و تاخر سني و ويژگي‌هاي زون‌هاي برشي به سه نسل با هندسه متفاوت اما سوي حركت مشابه قابل تقسيم هستند. راندگي‌هاي نسل اول با زون‌هاي برشي شكل‌پذير، هندسه دوپلكس طاقگون را به نمايش مي‌گذارند. اين سيستم توسط راندگي‌هاي نسل دوم كه داراي زون‌هاي برشي شكننده– شكل‌پذير هستند، بريده و جابجا شده‌اند. راندگي‌ها در اين نسل، هندسه دوپلكس‌هاي هينترلند را دارا هستند. راندگي‌هاي نسل سوم با زون‌هاي برشي شكننده، جوان‌ترين راندگي‌ها را در دامنه‌هاي جنوبي بينالود شامل مي‌شوند. اين راندگي‌ها با هندسه احتمالا فلسي پيشرو، شيب به سمت شمال خاور داشته و راندگي‌هاي نسل‌هاي قديمي‌تر را بريده‌اند. مجموعه‌هاي آواري هم‌زمان با كوهزايي در توالي چينه‌نگاري ترياس تا عهد حاضر بينالود به عنوان نشانه مناسب براي تعيين سن نسبي مراحل تشكيل نسل‌هاي مختلف راندگي مورد توجه قرار ‌گرفته‌اند. بر اين اساس، راندگي‌هاي نسل اول نتيجه تاثير كوهزايي سيمرين و آلپ پيشين، راندگي‌هاي نسل دوم نتيجه حركات كوهزايي آلپ مياني و نسل سوم حاصل تاثير حزكات كوهزايي آلپ پسين بر حاشيه شمال خاوري ايران بوده‌اند.

Binalud Mountain Ranges is a thin skinned fold- thrust belt that is formed during Cimmerian (Late Triassic) and Alpine (Mezozoic- Cenozoic) orogenies as a consequent of collision between Iran and Turan plates. Structurally, this fold–thrust belt were consists of several thrust sheet and thrust faults. Thrust faults are verging S-SW and younger to the south. In order of ageing and their characteristics, thrust faults can be divided into three systems. The first (older) system consists of ductile thrust faults with antiformal stack duplex geometry. The second one includes ductile-brittle thrust faults. Thrust faults in this system cut and emplaced older thrust system and show hinterland dipping duplex geometry. The third (younger) system includes quaternary thrust faults in the south foothills of Binalud Mountain Ranges. Thrust faults in this system are brittle and are probably members of an S-vengeance leading imbricate fan. Based on forland stratigraphic models, syn-orogenic clastic assemblages in post Triassic stratigraphic column are used for determination of the age of generation and activity of thrust systems. On the basis of this study, first system is a result of Cimmerian and early Alpine orogenies, while the second one formed due to middle Alpine orogeny and third system is formed during late Alpine orogeny.