بررسي عوامل موثر بر دانسيته بافت پستان در ماموگرافي بيماران مراجعه كننده به مركز بيماري هاي پستان

Correlated factors of breast tissue density in mammography of Iranian breast clinic patients

چكيده مقدمه: در حال حاضر تنها روش غربالگري سرطان پستان كه باعث كاهش مرگ و مير ناشي از اين بيماري مي شود، ماموگرافي است. از عواملي كه منجر به نتايح منفي كاذب در ماموگرافي مي گردد اثر دانسيته و تراكم بافت پستاني است كه با افزايش تراكم بافت در ماموگرافي، حساسيت ماموگرافي كاهش مي يابد. از طرفي، افزايش تراكم بافت پستان منجر به افزايش ريسك ابتلا به سرطان پستان مي شود. عوامل مختلفي مانند ارث، ژنتيك، عوامل هورموني و باروري، عوامل تغذيه اي و .... بر ميزان تراكم بافت پستاني تاثير مي گذارند ولي هنوز علت قطعي براي اين مسيله مشخص نشده است. اين مطالعه جهت بررسي عوامل احتمالي موثر بر افزايش تراكم بافت پستان در ماموگرافي طراحي شده است. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي در مجموع 428 بيمار مورد بررسي قرار گرفتند و پرسشنامه حاوي متغيرهاي مرتبط با خصوصيات دموگرافيك بيماران شامل سن، سطح تحصيلات، وضعيت اقتصادي- اجتماعي، سن پدر هنگام تولد، سن مادر هنگام تولد، نارس بودن هنگام تولد، وزن هنگام تولد، وزن پيش از بلوغ، متغيرهاي آنتروپومتريك مثل BMI و متغيرهاي وابسته به باروري و مصرف هورمون ها مانند سن شروع قاعدگي، مصرف قرص هاي ضدبارداري(OCP)، وضعيت قاعدگي و سايز پستان در بيماراني كه در سال 91 در كلينيك پستان جهاد دانشگاهي تحت انحام ماموگرافي قرار گرفتند تكميل و مورد بررسي قرار گرفت. جهت تعيين ارتباط متغيرهاي مورد مطالعه و ميزان تراكم بافت پستان در ماموگرافي از آزمون Chi-square و رگرسيون لجستيك استفاده شد. يافته ها: ميانگين سن بيماران برابر 3/49 با انحراف معيار 8/10 بدست آمد. 7/64% افراد كمتر از 50 سال بودند. حدود 40% از بيماران تراكم پايين و 60% تراكم بالاي نسج پستان داشتند. نتايج مطالعه ارتباط معني داري بين سن كمتر از 50 سال، breast cup size كوچك، BMI پايين و وضعيت پره منوپوز با نماي متراكم در ماموگرافي نشان داد (001/0 > p). ارتباط معني داري بين متغير مصرف OCP و سن منارك با نماي متراكم در ماموگرافي مشاهده نشد (05/0 < p). نتيجه گيري: تراكم بالاتر پستان كه در زنان جوان پره منوپوز با BMI پايين مشاهده شد، ممكن است موجب حساسيت پايين تر ماموگرافي در اين افراد شود. اين مسيله مي تواند تاكيدي بر اهميت وضرورت كنترل هاي بيشتر با فواصل نزديك تر و استفاده از ساير ابزارهاي تشخيصي سرطان پستان در گروه هاي مذكور باشد.

Abstract Background: Mammography is an approved screening technique which may reduce breast cancer mortality. Evidences suggest that women with high breast density are four to five times more likely to get breast cancer than women with low breast density. In order to examine the effect of several factors on mammographic density, we designed and conducted this study in our breast clinic. Methods: In this cross sectional study a structured questionnaire consisting of several variables such as age, reproductive index, BMI, OCP consumption, age of menarche, breast cup size was fulfilled. Completed data were analyzed and their correlation with breast density was studied. We used chi square test and logistic regression for determining the relationship between the covariates and density of breast tissue variable. Results: In total 428 questionnaires were reviewed. About 65% of populations (277 women) were Under the age of 50 year and 44% of them were more than 50. The results indicate that there is a significant correlation between the low age, low BMI, premenopausal status and small breast cup size with breast density in mammography (P > 0.0001). But the other variables did not show significant correlation. Conclusion: High density of breast tissue in premenopausal young women with lower BMI may decrease the sensitivity of mammography. This finding insists on the importance and necessity of short interval examination and applying other diagnostic procedures in these women.