زير نمونه‌گيري از درخت براي برآورد زي‌توده تاج و اجزاء مختلف آن

Sub Sampling for Estimating Biomass of tree Crown and its Components

برآورد زی‌توده درختان با توجه به موضوع گرمایش زمین و تغییر اقلیم از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی اندازه‌گیری زی‌توده، فعالیتی زمان‌‌بر و پر هزینه است. در این شرایط روش‌های مختلف نمونه‌برداری از درخت ابداع گردیده است. از جمله این روش‌ها، روش زیر نمونه‌برداری است. در پژوهش حاضر كارایی این روش برای برآورد زی‌توده كل و بخش‌های مختلف درخت در دو گونه كاج تهران (Pinus eldarica) و سرو نقره ای (Cupressus arizonica) در جنگل‌‌كاری‌های اطراف فولاد مباركه بررسی شده است. بدین منظور از هر گونه 5 پایه قطع و هر یك از اجزاء درخت تفكیك و توزین شد و زی‌توده واقعی كل و بخش‌های مختلف درخت به دست آمد. برای اجرای زیر نمونه‌گیری، تاج درخت به سه بخش فوقانی، میانی و زیرین تقسیم، از هر بخش تعدادی شاخه به طور تصادفی انتخاب، و قطر بن هر یك ثبت شد. با تحلیل رگرسیون غیر خطی مدل‌های برآورد زی‌توده به دست آمد. نتایج نشان داد همه مدل‌ها با 9/99 درصد اطمینان معنی‌دار هستند. حداقل و حداكثر ضریب تبیین (R2) این مدل‌ها برای كاج به ترتیب برابر 8/0 و 92/0 و برای سرو نقره‌ای 91/0 و 96/0 به‌دست آمد. كمترین اریبی نسبی برآورد زی‌توده در گونه كاج مربوط به زی‌توده كل (7/0 درصد) و بیشترین اریبی نسبی مربوط به زی‌توده شاخه‌های اصلی (1/15 درصد) به دست آمد. برای گونه سرو نقره‌ای این مقادیر به ترتیب مربوط به شاخه‌های اصلی (9/4) و شاخه‌های كوچك (4/29) بود. بر اساس نتایج این پژوهش، روش زیر نمونه‌برداری، برای برآورد زی‌توده تاج درختان مناسب می‌باشد.

Considering the global warming and climate change topics, biomass estimation of trees has great importance in theory and application. Measurement of biomass is a costly and time consuming operation And to reduce these difficulties, a large numbers of sampling methods were innovated. One of these methods is the “subsampling”. In this research, accuracy of this sampling method for estimating biomass of total and different tree components of two planted coniferous species; Eldar pine (Pinus eldarica) and Arizona cypress (Cupressus arizonica) were examined in Mobarake Steel factory. Five sample trees from each species were felled down and each component of trees were separated and weighted. Therefore, actual biomass of different tree components was obtained. To test subsampling method, tree crown was divided to three parts, upper, lower and medial part and from each part, a number of branches were selected randomly and base diameter of every branch was recorded. Using nonlinear regression analysis, models of estimating biomass were obtained. The results showed that, all models were significant at 99.9% confidence level. The minimum and maximum coefficients of determination (r2) of these models were 0.8 and 0.92 for pine and 0.91 and 0.96 for arizona cypress respectively. The least and the most relative bias for pine belongs to estimation of total biomass (0.7%) and main branches (15.1%) and for arizona cypress belongs to estimation of main branches (4.9%) and small branches (29.4%). Based on the results, subsampling method is an appropriate method for estimating trees crown biomass.