عربستان و رويارويي هژمونيك با بيداري اسلامي در حوزه خليج فارس (بررسي موردي: بحرين)

بيش از سه سال است كه بيداري اسلامي منطقه بسيار وسيعي از جهان عرب را در برگرفته است. اين ميان، منطقه خليج فارس به دليل ساختار سياسي متصلب و غير دمكراتيك و وجود شكاف‌هاي عميق اقتصادي و اجتماعي بستر مساعدي براي بيداري اسلامي بوده است؛ اما موقعيت ژيوپليتيك و ژيواكونوميك اين منطقه براي جهان غرب و همسويي نظام حاكم در اين كشورها با غرب، سبب گرديده غربيان موج بيداري اسلامي را مديريت و مانع سرايت آن به اين منطقه حساس شوند. يكي‌ ديگر از دلايل اهميت منطقه خليج فارس‌ قرابتِ جغرافيايي آن با جمهوري اسلامي است. جهان غرب به دلايل متعدد از دخالت مستقيم براي ممانعت از گسترش موج بيداري اسلامي به منطقه خليج فارس خودداري كرده است؛ لذا اين ماموريت به برخي بازيگران منطقه محول شده است؛ از جمله عربستان سعودي كه تمايلات و توانايي‌هاي ويژه‌اي دارد. با توجه به ويژگي‌هاي بحرين كه باعث تاثيرپذيري بيشتر آن از انقلاب اسلامي و به تبع بيداري اسلامي شده است، عربستان براي آن كه از پيامدهاي دمينووار بيداري اسلامي در سرنگوني حاكمان محافظه‌كار منطقه خليج فارس جلوگيري كند، تمام كوشش‌هاي سياسي و نظامي خود را براي حفظ نظام حاكم در بحرين به كار گرفته است. اين مقاله با تركيب نظريه‌هاي «هژموني» و «مهار» جايگاه عربستان سعودي به نيابت از نظام جهاني سلطه در رويارويي با موج بيداري اسلامي در منطقه خليج فارس به‌ويژه بحرين را تحليل كرده است.

It is about three years that Islamic awareness has been prevalent in an extended area of Arabic world. Meanwhile, in Persian Gulf it has been provided an appropriate ground for the Islamic awareness due to non-democratic and opinionated structure and the existence of profound economic and social gaps. Whereas the geopolitics and geo-economic position of this area for the western world and the dominant system in these countries in line with the west has led to the westerns’ managing the Islamic awareness and their not letting it run into this sensitive area. One of the other reasons for the significance of Persian Gulf is its geographical proximity to the Islamic republic of Iran. Due to many reasons, the western world has prevented from the direct interference for the prevention from the prevalence of Islamic awareness in Persian Gulf. Some the elements of the area are responsible for this mission, such as Saudi Arabia which is of particular qualification. Meanwhile, Bahrain is of great role in Saudi Arabia being mostly affected by Islamic revolution and consequently Islamic awareness. Saudi Arabia has taken every political and military action to preserve the dominant system in Bahrain. This is in line with the prevention of consequences of Islamic awareness towards the annihilation of conservative rulers in Persian Gulf. Through the theories of “hegemony” and “mahar-control” this article has analyzed the position of Saudi Arabia on behalf of the universal system of domination in encountering with the Islamic awareness in Persian Gulf particularly Bahrain.