تعيين حداقل سطح مناسب بررسي الگوي پراكنش مكاني برودار (Quercus brantii Lindl.) در توده هاي كمتر دخالت‌شده جنگل‌هاي مريوان با استفاده از تابع K رايپلي

Determining the Minimum Plot Size to Study the Spatial Patterns of Manna Oak Trees (Quercus brantii Lindl.) Using Ripley›s K- Function at Less-Disturbed Stands in Marivan Forests

جنگل‌های ناحیۀ رویشی زاگرس امروزه به‌علت قطع بی‌رویه و چرای مفرط غالباً به حالت مخروبه درآمده‌اند، ولی با‌این‌حال هنوز می‌توان مناطقی را یافت كه به‌دلایل گوناگونی، چون دور از دسترس‌بودن یا مقدس‌بودن، كمتر تخریب شده‌اند. از این مناطق می‌توان به‌عنوان مناطق شاهد یا الگو در مدیریت و برنامه‌ریزی سایر مناطق جنگلی استفاده كرد. در این پژوهش به نحوة پراكنش درختان در سطح افق (الگوی مكانی)، كه از ویژگی‌های شاخص توده‌های جنگلی است، و نیز تعیین حداقل سطح مناسب برای بررسی آن، پرداخته شده است. بدین‌منظور سه سطح یك‌هكتاری جنگلی به ابعاد 100  ´100 متر در سه منطقۀ كمتر‌دخالت‌شده (قبرستان) در اطراف شهرستان مریوان انتخاب شدند كه گونة غالب آن‌ها برودار بود. در داخل هر یك از این سطوح یك‌هكتاری، سه سطح مربع‌شكل دیگر به‌ترتیب با مساحت‌های 25/0، 5/0، و 75/0 هكتار به‌صورت تودرتو اجرا شد. سپس، موقعیت مكانی كلیۀ درختان در داخل قطعات یك‌هكتاری به‌روش فاصله‌ـ‌آزیموت تعیین و الگوی پراكنش مكانی درختان با استفاده از تابع K رایپلی به‌تفكیك قطعات مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد كه الگوی پراكنش مكانی درختان جز برای سطح 25/0 هكتار، كپه‌ای، و حداقل سطح مناسب برای این بررسی، 5/0 هكتار است.  

Nowadays, the Zagros forests are being destroyed due to over pollarding and overgrazing ofthe trees. However, some less-disturbed and wild regions can be found in these forests thathave not been destroyed due to being un-accessible or being a holy place. These regions canbe used as a suitable standard for planning and managing the other forest areas. In this study,we investigated one of the indicator characteristics of the forest stands, i.e., spatial patterns oftrees, and determined the suitable plot size to study it. For this purpose, 3 one-hectare (100 m× 100 m) nested plots with areas of .25, .5, and .75 of ha in less-disturbed stands were selected.Coordinates of all trees were determined using azimuth-distance method, and the spatial pointpattern was analyzed through Ripleyls K- function for each nested plots, individually. Theresults showed that the spatial patterns of the trees in all nested plots, except for the .25 ha,were clustered, and the minimum plot size to study the spatial patterns in such forest standswas .5 hectare.