تأثير اسيد جيبرليك، اسيد سولفوريك، و نيترات پتاسيم بر جوانه‌زنيِ بذر سه گونۀ زالزالك بومي ايران

Effects of Giberlic Acid, Sulfuric Acid and Potassium Nitrate on Seed Germination of Three Native Species of Hawthorn of Iran

در این تحقیق، با توجه به مشكلات جوانه‌زنیِ بذر زالزالك، روش‌های گوناگون تیمار بذر قبل از كاشت آزمایش شد. پیش‌تیمارها با استفاده از اسید جیبرلیك، اسید سولفوریك، و نیترات پتاسیم، انجام شد. گونه‌های بررسی‌شده عبارت‌اند از: C. babakhanloui، Crataegus aminii، و C. persica كه هر سه مورد از گونه‌های انحصاری ایران‌به‌شمار می‌روند. برای بررسی، آزمایش‌ها با سه بار تكرار، كه هر تكرار 30 بذر را شامل می‌شد، به‌صورت كاملاً ‌‌‌تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد كه بهترین و مؤثرترین تیمار در گونۀ C. amini تیمار نیترات پتاسیم 1 درصد با 667/38 درصد جوانه‌زنی بیشترین جوانه‌زنی را داراست. تیمارهای اسید سولفوریك 98 درصد به مدت 15 دقیقه، و اسید سولفوریك 50 درصد به مدت 15 و 30 دقیقه فاقد جوانه‌زنی‌اند. در گونۀC. babakhanloui  تیمار نیترات پتاسیم 1 درصد با 44 درصد جوانه‌زنی بالاترین درصد جوانه‌زنی را دارد و تیمار اسید سولفوریك 98 درصد به مدت 15 دقیقه با 33/9 درصد جوانه‌زنی نا‌موفق‌ترین تیمار در این گونه است. در C. persica درصد جوانه‌زنی تیمار نیترات پتاسیم 5/0 درصد با 33/49 درصد بالاترین درصد جوانه‌زنی، و تیمار اسید سولفوریك 98 درصد به مدت 30 دقیقه فاقد جوانه‌زنی است. در تیمار شاهد هیچ‌گونه جوانه‌زنی مشاهده نشد. با وجود عملكرد بهتر تیمارهای نیترات پتاسیم به‌علت نیاز به جدا‌كردن درون‌بر چوبی بذر به‌سبب اثر مستقیم نیترات پتاسیم، استفاده از این روش در سطح تولید بالا میسر نیست و موقعیت كاملاً آزمایشگاهی است. تیمارهای اسید سولفوریك با وجود درصد پایین جوانه‌زنی در برخی گونه‌ها كاربردی‌تر است.

In this study seed germination problem of this genus regarding different various methods weretested. Pretreatments were conducted using giberlic acid, KNO3 & Sulfuric acid. Three endemicspecies including Crataegus babakhanloui, C. aminii, and C. persica were studied. To evaluatethe germination responses, experiment were carried out as a completely randomized designwith three replications that each replication contains 30 seeds. Results indicated that the mosteffective treatment for C. aminii is KNO3 1% with 38.66% seed germination. Sulfuric acidtreatments (98%, ‹15) and Sulfuric acid 50% for ‹15 and ‹30 minutes had no germination. InC. babakhanloui, kno3 1% treatment with 44% germination and Sulfuric acid treatments (98%,‹15) with 9.33% germination has the highest and the lowest success respectively in comparethe other treatments. In C. persica KNO3 0.5 % treatment with 49.33% seed germination hasthe highest germination rate, in contrary there was no germination in Sulfuric acid treatments(98%, ‹30). Despite of better performance of potassium nitrate treatment, it does not seem apractical method for germination. In this case for mass germination stimulus, sulfuric acidtreatments look more practical.